Festiwal „Inspirowane górami…” I edycja Zakopane 2012

W dniach 19 - 21 października w Zakopanem odbędzie się I edycja Festiwalu „Inspirowane górami…”. Jego misją jest pokazanie muzyki, literatury i sztuki inspirowanej górami Polski, Europy, a z czasem i świata.

Idea projektu skrystalizowała się podczas rozmowy pomiędzy dyrektorem Miejskiej Galerii Sztuki Anną Zadziorko, menadżerem Tatrzańskiej Orkiestry Klimatycznej Agnieszką Kreiner, zastępcą burmistrza Mariuszem Koperskim oraz naczelnikiem Wydziału Kultury i Popularyzacji Zakopanego Joanną Staszak. Misją tego, na razie trzydniowego, kulturalnego święta jest pokazanie muzyki, literatury i sztuki inspirowanej górami Polski, Europy, a z czasem i świata. Podczas gdy Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich ukazuje głównie folklor i muzykę ludową, „Inspirowane Górami” ma stanowić jakby jego dopełnienie, koncentrując się przede wszystkim na muzyce, poezji, literaturze, filmie i sztuce natchnionej pięknem i mistyką gór Europy i świata. Nawiązujemy tym samym do przedwojennych wydarzeń kulturalnych „Święto gór”, czy „Festiwal oper górskich”. Październikowy termin festiwalu nie jest przypadkowy. W tym miesiącu przypadają kolejne rocznice uzyskania praw miejskich przez Zakopane, a nie ma lepszego sposobu przypomnienia i uświetnienia tego doniosłego faktu, jak przez rozszerzanie i rozwój tradycji kulturalnych Zakopanego. Organizatorzy festiwalu mają nadzieję, że Festiwal stanie się imprezą cykliczną i z roku na rok będzie się rozrastał, ukazując skarby literatury, muzyki i sztuki inspirowanej urodą gór wszystkich kontynentów.

PROGRAM

19 października  2012 - piątek Kino „Sokół”, ul. Orkana

godz.17.00  otwarcie wystawy „Będzie Kino w Zakopanem!!! Realizacje architekta Eugeniusza Wesołowskiego." Organizator Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”

Nie do końca znany oraz rozpoznawalny, architekt i budowniczy, Eugeniusz Wesołowski, praktycznie całe swoje życie i twórczość związał z Podhalem. To właśnie tutaj powstało najwięcej zaprojektowanych przez niego obiektów, z których przeważająca część dumnie broni oraz reprezentuje idee stylu zakopiańskiego Stanisława Witkiewicza.

Eugeniusz Wesołowski urodził się 13 marca 1874 roku w Rdzawie koło Bochni, zmarł 19 października 1950 roku Podlipiu koło Nowego Sącza. Mimo tego iż studia ukończył  w Krakowie, swoją faktyczną karierę jako architekt rozpoczął we Lwowie, gdzie powstała jego pierwsza samodzielna realizacja, gmach Muzeum Przemysłowego. Po opuszczeniu Lwowa, a następnie krótkim pobycie w Okocimiu, Wesołowski osiadł na stałe w Zakopanem, z którym ostatecznie związał swoje życie oraz karierę. Zafascynowany twórczością Stanisława Witkiewicza bardzo szybko stał się wielkim propagatorem oraz kontynuatorem stylu zakopiańskiego w drewnie, a zwłaszcza w kamieniu – w murze. Pierwszym dużym zleceniem, w którym Wesołowski mógł zrealizować swoje architektoniczne upodobania, była budowa Hotelu Stamary Marii Budziszewskiej przy ul. Kościuszki (1904, rozbudowy 1912, 1922). Do najbardziej znanych realizacji, zaprojektowanych w podobnym duchu należą także: budynek poczty przy ul. Krupówki (1904-1905), pensjonat Sanato Aleksandra Rumińskiego na zboczach Antałówki (1912-1914), murowany budynek Książówki przy drodze do Kuźnic (1913), czy nieistniejący już Dom Wycieczkowy im. ks. J. Stolarczyka przy  ul. Chałubińskiego (1921).

Pomimo tego, iż Eugeniusz Wesołowski był jednym z największych  zwolenników stylu zakopiańskiego, w jego twórczości znalazły miejsce także style bardziej oficjalne, klasycyzujące. Dla przykładu należy tutaj wskazać budynek Łaźni Miejskich w Parku Miejskim (1921-1922), pensjonat Radowid Jana Wróblewskiego przy  ul. Sienkiewicza (1925) czy w końcu monumentalnych gmach Kina Sokół (1929), gdzie podążając za duchem czasów, klasycyzm miesza się z modernizmem.

Budynek Kina Sokół nierozerwalnie związany jest z Towarzystwem Gimnastycznym Sokół Gniazdo w Zakopanem, które działalność kinową prowadzi od 1913 roku. Pierwsze filmy wyświetlano w tzw. „teatrze świetlnym”, mieszczącym się w sali gimnastycznej pierwotnej siedziby Towarzystwa, na budowę której w 1907 roku rozpisano konkurs. Zwycięzcą pierwszej nagrody został Józef Handzelewicz, drugą nagrodę otrzymał Witold Minkiewicz, a trzecią Eugeniusz Wesołowski. Mimo tego, iż projekt Handzelewicza był najlepszy, ze względów finansowych zdecydowano się na realizację projektu autorstwa Wesołowskiego, przy czym również w zmodyfikowanej, skromniejszej wersji. Budowę pierwszej Sokolni, zlokalizowanej w miejscu późniejszego budynku Miejskiej Komendy Straży Pożarnej, ukończono w 1909 roku. Po pierwszej wojnie światowej, wzrost potrzeb Towarzystwa oraz zaostrzenie wymogów bezpieczeństwa, doprowadziły do konieczności budowy nowej Sokolni. Do realizacji zatwierdzono projekt również sporządzony przez Eugeniusza Wesołowskiego. Monumentalny, murowany gmach Sokoła wzniesiono w duchu klasycyzującego modernizmu tuż obok starej drewnianej siedziby. Uroczyste poświęcenie oraz otwarcie nowego obiektu nastąpiło 14 sierpnia 1929 roku.

Zastosowane rozwiązania architektoniczne oraz sala widowiskowa, wyposażona we wszelkie nowoczesne sprzęty, od samego początku znalazły podziw i uznanie pośród mieszkańców oraz turystów. Pomimo późniejszych ingerencji architektonicznych, widocznych zwłaszcza w fasadzie budynku, obiekt nadal zachwyca swoim monumentalizmem oraz wyjątkową jak na owe czasy formą. Jednocześnie, po burzliwych powojennych losach, dziś Kino Sokół pozostaje w gestii Towarzystwa Gimnastycznego Sokół Gniazdo w Zakopanem, które nawiązując do tradycji oraz intencji założycieli, nieustannie dąży do modernizacji obiektu przy jednoczesnym zachowaniu dawnego charakteru, aby tak jak wcześniej, Sokół zachwycał swoją bryłą oraz wnętrzem, zaopatrzonym w nowoczesną aparaturę kinową.  

godz. 18.00 pokaz filmów: „Czarci Żleb” – reżyseria Tadeusz Kański i Aldo Vergano, rok 1949 „Biały Niedźwiedź” – reżyseria Jerzy Zarzycki, rok 1959 „Ściana Czarownic” – reżyseria Paweł Komorowski, rok 1966

Na tegorocznym festiwalu proponujemy trzy polskie filmy, dla których twórców inspiracją były Tatry. Stare, chyba zapomniane produkcje, traktujące temat gór na różne sposoby, pochodzące z różnych czasów, o całkiem różnej wartości artystycznej. Ale to przy okazji obrazy przypominające dawne Zakopane i Podhale, miejsca, które przecież istnieją obok nas, a tak się zmieniły.

„Czarci żleb” film Tadeusza Kańskiego i Aldo Verdano z 1949 roku z Tadeuszem Schmidtem i Aliną Janowską w rolach głównych to dramat sensacyjny osnuty wokół udaremnionej akcji przemytu dzieł sztuki przez granicę polsko-czechosłowacką na Zachód. Góral Jasiek był kiedyś przemytnikiem, teraz jest żołnierzem Wojsk Ochrony Pogranicza, odbywającym służbę w swych rodzinnych stronach, w Tatrach. To produkcja, do której podejść trzeba z należnym dystansem, pamiętając o czasach, kiedy powstała, obraz o wyraźnych rysach kształtującego się socrealizmu z „przemycanymi” na ekranie hasłami „jedynie słusznego systemu”, stereotypami i uproszczeniami.

„Biały niedźwiedź” w reżyserii Jerzego Zarzyckiego z roku 1959 to już całkiem inny obraz. Wrażenie robi przede wszystkim dobry pomysł na scenariusz. Główny bohater to zbiegły z transportu Żyd Henryk Fogiel (w tej roli świetny jak zwykle Gustaw Holoubek), który trafia do domu emerytowanego profesora i ukrywa się w skórze białego niedźwiedzia pozując do zdjęć. Na ekranie oglądamy więc dramat człowieka, który właśnie cudem uniknął śmierci, a teraz fotografuje się na Krupówkach z niemieckimi żołnierzami, swymi niedoszłymi oprawcami. Obok Holoubka występują w filmie inni znani aktorzy: Stanisław Mikulski, Emil Karewicz, Stanisław Milski i Adam Pawlikowski.

I wreszcie „Ściana czarownic” film Pawła Komorowskiego z 1967 roku z takimi gwiazdami kina jak Iga Cembrzyńska, Marta Lipińska, czy Jacek Fedorowicz. To opowieść o utalentowanym, ale niesubordynowanym sportowcu (Zbigniew Dobrzyński) walczącym o prawo powrotu do reprezentacji. Dużo tu więc obrazów zmagań narciarzy na Kasprowym Wierchu sprzed wielu lat. Są też urokliwe Kalatówki i dancingi w hotelach. A na okrasę dobra muzyka i świetne zdjęcia. Zapraszamy Państwa na filmową podróż w przeszłość!

20 października 2012 – sobota Hotel Górski „Kalatówki”

godz. 16.00 „ Czarodziejska Góra”  koncert poświęcony muzyce i literaturze Alp.

Wykonawcy: TATRZAŃSKA ORKIESTRA KLIMATYCZNA, Agnieszka Kreiner – dyrygent i prowadzenie koncertu, Paweł Dyjak – akordeon, Rafał Michalski – trombita, Krzysztof Łakomik – recytacja. W programie między innymi: muzyka: L. Mozarta, G. Rossinego, J. Raffa, H. Hubera oraz melodie pasterskie, a także fragmenty utworów T. Manna, H. Heinego, Ch. Ramuza, J. Kasprowicza, K. Przerwy-Tetmajera.

Dla osób mniej sprawnych istnieje możliwość transportu z Kuźnic ok. godz. 15.00 po uprzednim zgłoszeniu i rezerwacji telefonicznej pod nr. 18 20 63644 w dniu koncertu do godz. 12.00 (ilość miejsc ograniczona) 

Tatrzańska Orkiestra Klimatyczna Istniejąca od 8 lat w Zakopanem Tatrzańska Orkiestra Klimatyczna wrosła już na stałe w kulturalną panoramę Zakopanego. Jesteśmy grupą profesjonalnych muzyków, nasz podstawowy skład to flet, klarnet i instrumenty smyczkowe, w sumie 18 osób. Naszą główną misją jest granie muzyki inspirowanej górami i folklorem góralskim, a także kompozytorów i muzyków podhalańskich. Współpracujemy z młodymi, wybitnymi artystami podhalańskimi i nie tylko, między innymi z Zofią Kilanowicz, Hanią Rybką, Janem Karpielem-Bułecką, Joanną Trafas, Bartkiem Koszarkiem, aktorami Teatru Witkacego.
Mamy w repertuarze utwory od  polskiego baroku po dzieła Henryka Mikołaja Góreckiego i Wojciecha Kilara (Orawa). Nie stronimy od piosenek, zwłaszcza przedwojennych i o tematyce zakopiańskiej, gramy walce, tanga, fokstroty, krzesane, polki.
Lubimy grać też utwory o ludowym, podhalańskim rodowodzie, polskim i słowackim. Koncertujemy przede wszystkim w Zakopanem uświetniając różne uroczyste święta, dajemy  cieszące się ogromnym powodzeniem koncerty sylwestrowe, „papieskie” koncerty wielkopostne, koncerty „urodzinowe” poświęcone polskim artystom i wybitnym postaciom, jak Szymanowski, Paderewski, Zamoyski, Kasprowicz, Karłowicz, H. M. Górecki. Występowaliśmy także kilkakrotnie w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Gdańsku, Nowym Targu, Olkuszu oraz na Słowacji. Nagraliśmy dwie płyty: Album Tatrzańskie oraz Mieczysław Karłowicz w stulecie śmierci. Nasza strona internetowa: www.klimatorkiestra.pl

Agnieszka Kreiner – dyrygent i menadżer Tatrzańskiej Orkiestry Klimatycznej www.agnieszkakreiner.eu. Pochodzi z Krakowa, gdzie ukończyła studia uniwersyteckie (biologia) oraz dyrygenturę w Wyższej Szkole Muzycznej. Studia kontynuowała w Wiedniu, gdzie uzyskała dyplom z zakresu dyrygentury oraz na prywatne zaproszenie maestro Igora Markevitcha we Francji. Ukończyła również podyplomowe Studium Menadżerów Kultury przy SGH w Warszawie. Podczas swojej drogi artystycznej była dyrygentem Opery Śląskiej, Krakowskiej, Teatru Wielkiego w Warszawie, dyrektorem artystycznym Filharmonii Lubelskiej. Koncertowała gościnnie w kraju (m. in. Warszawa, Kraków, Poznań, Wrocław, Bydgoszcz) oraz za granicą we Francji, Austrii, Niemczech, Rosji, Holandii, Luksemburgu, Słowacji.  

21 października  2012– niedziela Miejska Galeria Sztuki im. Władysława hr Zamoyskiego, ul. Krupówki 41

godz.18.00  koncert w wykonaniu „Wolnej Grupy Bukowina”

Wolna Grupa Bukowina - polska grupa muzyczna z nurtu poezji śpiewanej powstała na początku lat 70. XX wieku. Wolna Grupa Bukowina zadebiutowała w 1971 roku na Giełdzie Piosenki Turystycznej w Szklarskiej Porębie. Zespół przyjechał z Buska - Zdroju, a założył go ówczesny maturzysta Wojciech Bellon. Piosenką Wojtka "Ponidzie" wyśpiewali jedną z głównych nagród. Miała formułę zespołu otwartego, toteż występowało z nią wielu znanych polskich wykonawców i muzyków. Trzon zespołu stanowili: Wojciech Bellon - twórca tekstów większości piosenek, Grażyna Kulawik, Wojciech Jarociński i Wacław Juszczyszyn.

W historii grupy warto odnotować wielokrotnie nagrodzone występy na Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu, Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie, udział w studenckich festiwalach FAMA oraz w licznych polskich festiwalach, konkursach czy imprezach w tym występ dla 150 tysięcznej widowni na Przystanku Woodstock. Wolna Grupa Bukowina z nieustającym powodzeniem stale koncertuje w Polsce zdobywając sobie coraz to nowe pokolenia wiernych słuchaczy. Stała się obecnie na polskiej scenie zjawiskiem trwałym.  Zespół ma też za sobą wielokrotne występy zagraniczne w Europie a także dla Polonii w Kanadzie i USA.

Obecny skład Wolnej Grupy Bukowina to: Grażyna Kulawik - śpiew, Wojciech Jarociński - śpiew, gitara, Wacław Juszczyszyn - śpiew, gitara Wojciech Maziakowski - gitara basowa

Wydawnictwa 1978 - "Jan Wołek, Wolna Grupa Bukowina" - kaseta 1991 - "Bukowina" - Złota Płyta "Pomaton" 1994 - "Niechaj zabrzmi" - płyta koncertowa 1995 - "Sad" 1999 - "Pieśń Łagodnych" - składanka przebojów 2001 - "Słonecznik, Antologia" (2xCD) 2003 - "Bukowina / Sad" (2xCD) - reedycja dwóch albumów

Organizator: Burmistrz Miasta Zakopane Ul. Kościuszki 13 34-500 Zakopane Tel. 18-20-20-400 www.zakopane.eu office@zakopane.eu Wydział Kultury i Popularyzacji Zakopanego Tel/fax. 18-20-20-425 kultura@zakopane.eu

Partnerzy: Towarzystwo Gimnastyczne “Sokół” Kino “Sokół” Miejska Galeria Sztuki im. Władysława hr. Zamoyskiego
Projekt graficzny: Ewa Dyakowska Berbeka