Malarstwo Jerzego Skolimowskiego

Miejska Galeria Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego w Zakopanem ul. Krupówki 41 oraz Stowarzyszenie im. M. Karłowicza w Zakopanem zapraszają na wernisaż wystawy "Za bramą" malarstwo Jerzego Skolimowskiego - 15 września o godz. 15.30.

Wystawa zorganizowana w ramach Festiwalu Muzyka na Szczytach.

Malarstwo i rysunek towarzyszyło Jerzemu Skolimowskiemu przez całe życie, jednak w świadomości publicznej jako malarz zaistniał dopiero w 1996 roku, wtedy w Turynie miała miejsce jego pierwsza wystawa. Jego prace charakteryzuje zmysłowość, poetycki charakter i wysmakowanie. Malarz upodobał sobie wielkie formaty, dzięki którym jego prace wywierają jeszcze większe wrażenie. Emocje w odbiorcy wywołuje również stonowana paleta barwna oraz chętnie stosowane przez artystę eksperymenty formalne.

W lipcu 2012 roku Skolimowski rozpoczął nowy cykl płócien, sam nazywa je „goyowskimi”. Pewnie dlatego, że przywodzą na myśl „czarne obrazy” Francisco Goi. Mroczne, ponure, wręcz makabryczne, przy tym o ogromnej sile wyrazu.

Malowane nonszalancko i niedbale, co tylko podkreśla ich posępny charakter.
Skolimowski wraca w tych obrazach do przedstawień figuratywnych. Postaci jednak ulegają deformacji, są zniekształcone, częściowo stapiają się z tłem.
Zdeformowane są również same obrazy, podzielone białymi liniami, niczym szwami na płótnie. Na wszystkich czterech pracach widzimy właściwie to samo
przedstawienie: centralnie na pierwszym planie niepełnosprawna, skulona postać na wózku inwalidzkim pchana jest przez drugą, prawdopodobnie kobiecą.

Wszystkie obrazy podlegają kolorystycznej i formalnej ewolucji. Pomimo charakteru pełnego powagi i niemal żałobnej zadumy tych prac, Skolimowski zawarł w nich również elementy dystansujące, prawie żartobliwe. W obawie przed nazbyt pompatycznym wydźwiękiem, zastosował nie występujące wcześniej zabiegi – na obrazach pojawia się karykaturalny zarys psa czy napis dziecięcą czcionką „Bajka na noc”.

Ewa Rogalska

Jerzy Skolimowski – reżyser, scenarzysta, aktor, poeta, malarz

Urodził się 5 maja 1938 roku w Łodzi. Wczesną młodość spędził w Pradze, jego matka była tam attaché kulturalnym, uczęszczał do gimnazjum razem z Milošem Formanem i Václavem Havlem. Po powrocie do Polski studiował etnografię na Uniwersytecie Warszawskim, którą ukończył w 1959 roku a następnie reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej w Łodzi (dyplom w 1963 roku). Za jedną ze szkolnych etiud, pt. „Boks” otrzymał Grand Prix na festiwalu w Budapeszcie w 1962 roku. Był autorem scenariusza do filmu „Niewinni czarodzieje” (1960) i współautorem scenariusza do filmu Romana Polańskiego „Nóż w wodzie” (1961). Jego debiutem reżyserskim był film „Rysopis” (1964). Kolejne filmy to „Walkower” (1965), „Bariera” (1966) i „Ręce do góry” (1967). Ten ostatni film opowiadający o pokoleniu młodych członków ZMP został „odłożony na półkę” przez polską cenzurę aż do 1981 roku.

Zniechęcony ingerencją cenzury Skolimowski wyemigrował z Polski, od 1970 roku mieszkał i tworzył we Włoszech, Francji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, na stałe osiadł w Kalifornii.
Już w 1967 roku, wyprodukowanym w Belgii filmem „Start” zdobył nagrodę Złotego Niedźwiedzia na Festiwalu w Berlinie. Nagradzany wielokrotnie na europejskich festiwalach filmowych, dwukrotnie otrzymał Złotą Palmę w Cannes; „Wrzask” otrzymał Nagrodę Jury w 1978 r., a „Fucha” - nagrodę za scenariusz w 1982 roku. Zrealizowany w 1985 roku Latarniowiec’’ otrzymał Specjalną Nagrodę Jury na festiwalu w Wenecji.
Reżyserował, pisał scenariusze, zaczął też grać w filmach, wydał również kilka tomików poezji i dramaty, zajmował się muzyką jazzową, ale po ekranizacji filmu według „Ferdydurke”, w 1991 roku, nominowanego do nagrody Złotego Lwa na festiwalu w Wenecji, ale źle przyjętego przez krytykę, zamilkł jako reżyser na długie lata. Występował w filmach, był producentem, ale najbardziej poświęcił się malarstwu.

Swoje prace prezentował na wielu wystawach w galeriach i muzeach w USA, Kanadzie, Francji, Włoszech, Niemczech i w Polsce. W 2001 roku pokazywał swoje obrazy na Biennale Sztuki w Wenecji, w 2002 w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, w 2004 w Wilanowie. Wraz z malarstwem Davida Lyncha, wystawa jego twórczości malarskiej była ważnym wydarzeniem festiwalu Camerimage w 2003 r. w Łodzi, a w ubiegłym roku miał indywidualną prezentację w ramach festiwalu filmowego Berlinale w Niemczech. Jego obrazy znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie i Muzeum Sztuki Współczesnej w greckich Salonikach, jak również w prywatnych kolekcjach, m.in. Jacka Nicholsona, Dennisa Hoppera i Jeremiego Thomasa.
W 2003 roku przyznano mu Nagrodę Specjalną „Orła” za „niezależną postawę polskiego twórcy kina o światowym wymiarze, realizowaną w Polsce i na emigracji oraz stałe związki z Polską”.

W 2008 powrócił w wielkim stylu do światowego kina filmem „Cztery noce z Anną”, za który zdobył szereg prestiżowych nagród, m.in. Grand Prix du Jury na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Tokio. Najnowszy film „Essential Killings” (2010) został nagrodzony na 67. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji, a odtwórca głównej roli, Vincent Gallo, otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora.
 
Jerzy Skolimowski
Wystawy indywidualne

1996
Webber Gallery, Turyn, Włochy

1998
Zero-One Gallery, Los Angeles, USA
PEKAO Gallery, Toronto, Kanada
Contemporary Art Exhibition, Convention Center, Los Angeles, USA

1999
Skot Foreman Gallery, Miami, USA
Teatr Narodowy, Łódź, Polska

2000
Galeria Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej, Warszawa, Polska
Galeria Karowa, Warszawa, Polska

2001
La Biennale di Venezia, Lido, Włochy
Macedońskie Muzeum Sztuki Współczesnej, Saloniki, Grecja
Muzeum Historii i Sztuki, Belfort, Francja
Instytut Polski w Paryżu, Paryż, Francja
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”, Kraków, Polska
Galeria U Jezuitów, Poznań, Polska

2002
Muzeum Narodowe, Wrocław, Polska

2003
Off Main Gallery, Santa Monica, USA
Forest Lawn Museum, Glendale, USA
Tower Building Gallery, Łódź, Polska

2004
Muzeum Pałac w Wilanowie, Warszawa, Polska
Kopalnia Soli w Wieliczce, Komora Drozdowice, Wieliczka, Polska
Galeria „W starym dworcu”, Katowice, Polska

2005
Off Main Gallery, Santa Monica, USA

2006
Galeria Kazimierz, Kraków, Polska
Galeria Młyn Szancera, Tarnów, Polska
Tower Building Gallery, Łódź, Polska

2007
Muzeum Architektury, Wrocław, Polska

2009
Kuca Legata Gallery, Belgrad, Serbia
Art-Expo Galleries, Bukareszt, Rumunia
Der Ort, Berlin, Niemcy
Galeria Sztuki BWA, Olsztyn, Polska

2010
Galeria Klasztoru o.o.  Dominikanów, Lublin, Polska
Studio V Gallery, Oslo, Finlandia

2011
Studio V, Oslo, Norwegia
Festiwal Off Plus Camera, Pawilon Wyspiańskiego, Kraków
Galeria „Od czasu do czasu”, Sopot, Polska