Zakopane
Wiadomości
XXII Góralskie Posiady Doktora Orawca
Autor: Brinisław Orawiec
XXII Góralskie Posiady Doktora Orawca odbyły się 19 września 2014 roku w Karczmie Młyniska, przy Drodze do Daniela w Zakopanem. Spotkanie odbyło się w bardzo ważnym, historycznym roku dla narodu polskiego i Polaków rozsianych po całym świecie – wyniesienia na ołtarze naszego ukochanego papieża Jana Pawła II Wielkiego, a także w szczególnie znamiennym dla Podhalan roku: w 110 rocznicę Ruchu Regionalnego, 95 rocznicę powstania Związku Podhalan, 85 rocznicę powstania Związku Podhalan w Północnej Ameryce oraz 6 rocznicę powstania Fundacji Góralskich Posiadów Doktora Orawca.
Honorowymi gośćmi posiadów byli Mistrz Superior a.i. Bractwa Kawalerów Spiżowych (BKS) sub una campana Krzysztof Konstanty książę Radziwiłł oraz wybitny muzykant, artysta, rękodzielnik i twórca ludowy, laureat nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Henryk Trebunia-Tutka.
W posiadach uczestniczyło wielu dostojnych gości: poseł na Sejm RP Andrzej Gut-Mostowy z małżonką Bożeną, Mistrzowie Lóż oraz Kawalerowie BKS: Krzysztof Radziwiłł - Mistrz Loży Balickiej, Henryk Gołąb - Mistrz Loży Hiszpańskiej, Jaroslav Rosina - Mistrz Loży Słowackiej, Vitali Skuba - Mistrz Loży Białoruskiej, Małgorzata Gajewska Gelner - Kawaler z mężem Jerzym, Gniewomir Rokosz Kuczyński - Kawaler, pełniący także funkcję Dyrektora Generalnego Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego oraz kanclerza Bractwa Kurkowego, Małgorzata Gulińska, Adam Półgrabia oraz Marian Soczyński. Świat lekarski reprezentowali: dr med. Jacek Tętnowski - przewodniczący Komisji ds. Sportu, Turystyki i Rekreacji przy Naczelnej Izbie Lekarskiej w Warszawie oraz OIL w Krakowie, dr Katarzyna Stoch z córką Małgorzatą - studentką medycyny, dr Ewa Dyka oraz dr Mieszko Orawiec-Wyśni.
Na posiadach obecni byli też znani działacze i przedstawiciele samorządów terytorialnych: prezes Związku Podhalan w Polsce, wicestarosta powiatu tatrzańskiego mgr inż. Andrzej Skupień, wójt Gminy Poronin mgr Bronisław Stoch, dyrektor Tatrzańskiej Agencji Rozwoju, Promocji i Kultury mgr Krzysztof Król Łęgowski, zastępca wójta Gminy Poronin mgr Andrzej Buńda, przewodnicząca Rady Gminy Poronin Maria Dawidek oraz prezes Ochotniczej Straży Pożarnej w Poroninie Tadeusz Ciszek. W posiadach brali udział przedstawiciele Zarządu oraz członkowie Oddziału Poronin Związku Podhalan (ZP), m.in.: prezes Oddziału Poronin ZP mgr Robert Chowaniec, były prezes Stanisław Gąsienica-Wawrytko, członkowie Zarządu: Tadeusz Dorula oraz Maria Dawidek, która jest również kierownikiem zespołu regionalnego im. J. Jędrola „Regle”, a także liczni członkowie zespołu „Regle”, w tym aktorzy opery Franciszka Łojasa-Kośli pt. „Jan Paweł II na Podhalu”.
Obecni byli przedstawiciele grona nauczycielskiego Liceum Ogólnokształcącego im. O. Balzera w Zakopanem: była wicedyrektor LO mgr Maryla Majerczyk z mężem mgr. Józefem Majerczykiem-Pryponiem, wiceprezes zarządu Stowarzyszenia Absolwentów LO im. O. Balzera w Zakopanem mgr Barbara Święchowicz oraz członek Stowarzyszenia, były wieloletni zastępca naczelnika TOPR Adam Marasek. Na posiady przybyli znani biznesmeni: Barbara Cooper z Chicago, mgr Beata Drzazga i Krzysztof Porowski z Katowic mgr Maciej Dyka z Poronina oraz mgr inż. arch. Adam Bukowski-Tyrała z Kościelisk. W posiadach wzięła także udział Maria Trebunia-Tutka z Kanady, Paweł Krzeptowski z Kościelisk, Magdalena Pawłowska z Chicago, Stanisława Majerczyk oraz Andrzej Kowalczyk z Poronina.
Posiady zaszczyciła najbliższa rodzina dr. B. Orawca: Stanisława Orawiec z domu Buńda z córką Małgorzatą Strączek, Katarzyna z Orawców-Wyśnich z mężem Wojtkiem Łukaszczykiem, Hania Jarząbek oraz Andrzej Jarząbek z żoną Anną z domu Lassak, Marek Orawiec-Wyśni z żoną Magdaleną, Henryk Trebunia-Tutka, Andrzej Gąsienica-Makowski z córką Hanną i jej mężem Krzysztofem, dr Katarzyna Stoch z domu Dziubas z córką Małgorzatą, mgr inż. arch. Krzysztof Trebunia-Tutka z żoną Anitą i synem Janem, Stanisław Trebunia-Tutka z żoną Marią, Jan Trebunia-Tutka, Andrzej Buńda z żoną Heleną oraz właściciele Karczmy „Młyniska” Stanisław Lassak z żoną Anną.
Świat kultury podhalańskiej reprezentowali znakomici artyści: Henryk Trebunia-Tutka - artysta rzeźbiarz w szkle, wielce uzdolniony muzykant i twórca ludowy, mgr inż. arch. Krzysztof Trebunia-Tutka - znamienity teoretyk i praktyk ludowej góralskiej muzyki, mgr inż. arch. Jan Karpiel Bułecka - zakopiański wirtuoz artysta muzyk, regionalista, Stanisław Gąsienica-Wawrytko - wybitny artysta kuśnierz, śpiewak i tancerz, liczna grupa przedstawicieli zespołu „Regle” oraz muzyka góralska w składzie: Andrzej Jarząbek, Andrzej Polak, Jan Trebunia-Tutka, Stanisław Galica Kasecka i Paweł Trebunia-Tutka. Na posiady przybyła uznana poetka podhalańska Maria Stoch, Czesław Honczaruk „Janosik” oraz redaktor Tygodnika Podhalańskiego Paweł Pełka.
Wszyscy uczestnicy posiadów witani byli tradycyjnym, staropolskim zwyczajem: chlebem, solą, nalewką oraz muzyką góralską. W skład witających wchodzili: gaździna posiadów Sylvia Orawiec-Wyśni, szefowa „Karcmy Młyniska” Anna Jarząbek z domu Lassak oraz Bronisław Orawiec-Wyśni. Podniosły nastrój tworzyła oraz czas umilała słynna muzyka góralska.
Gazda posiadów dr Bronisław Orawiec-Wyśni otworzył posiady oraz serdecznie powitał licznie przybyłych gości. Podkreślił, że podobnie jak na poprzednich Posiadach Dr. Orawca,
w spotkaniu uczestniczyło wielu przedstawicieli najstarszych, znanych Rodów Podhalańskich. Podczas posiadów miało miejsce kilka ważnych, w tym patriotycznych wydarzeń, m.in. została oficjalnie powołana Loża Podhalańska Bractwa Kawalerów Spiżowych (BKS) sub una campana, której Mistrzem został dr Bronisław Orawiec, odczytano list od Pani Karoliny Kaczorowskiej z Londynu, byłej Pierwszej Damy RP, małżonki ostatniego Prezydenta RP na uchodźctwie, Honorowego Obywatela Zakopanego JE Ryszarda Kaczorowskiego oraz uroczyste przekazanie przez ubiegłorocznego Wielkiego Marszałka Parady 3-majowej w Chicago dr. B. Orawca Reprintu Konstytucji 3-go Maja z roku 1791 jako daru dla Biblioteki Miejskiej w Zakopanem. Unikatowy dar został przekazany na ręce prezesa ZP, wicestarosty tatrzańskiego mgr. Andrzeja Skupnia.
Należy wspomnieć kilka słów na temat Honorowych Gości XXII Posiadów. Książę Krzysztof Konstanty Radziwiłł - w prostej linii potomek tego zasłużonego dla Polski rodu, najstarszy syn Konstantego z pierwszego małżeństwa z Jadwigą Piotrowską. W 1999 został mianowany zwierzchnikiem (komandorem) Polskiej Komandorii Wojskowego i Szpitalnego Zakonu Świętego Łazarza z Jerozolimy, a w 2009 Wielkim Baliwem Polski Rycerskiego i Szpitalnego Zakonu Św. Łazarza.
Henryk Trebunia-Tutka to wybitny muzykant, artysta, rękodzielnik i twórca ludowy, laureat nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Prowadzący imprezę B. Orawiec powiedział: (...) pozwólcie Państwo, że powiem kilka słów na temat czterech wspaniałych braci Trebuniów-Tutków, synów Jana i Ludwiny z domu Budz-Lepsiok. Byli to: śp. Stanisław - muzykant, cieśla, który budował piękne góralskie chałupy z potężnych „płazów; Henryk, który jako jedyny spośród braci jest nadal wśród nas. To niezwykle utalentowany twórca ludowy, niegdyś jeden z najlepszych tancerzy góralskich, jedyny na Podhalu, a może i w Polsce artysta rzeźbiący w szkle. Henryk tworzy niepowtarzalne regionalne wzory rzeźb, w których wykorzystuje motywy podhalańskie, takie jak parzenica, leluja, rozeta, dziewięcsił, a także pejzaż górski oraz sceny rodzajowe z życia górali; śp. Andrzej, który miał przepiękny głos, pięknie śpiewał i tańczył, a także był znanym „polowacem”; śp. Władysław” - jedna z najwybitniejszych postaci jaką wydała ziemia Podhalańska. Artysta malarz, uznany muzykant prymista podhalański, niekwestionowany autorytet dla wielu pokoleń górali w dziedzinie kultury tradycyjnej. Był, jest i pozostanie znany na zawsze jako głowa rodu i charyzmatyczny instrumentalista w zespole rodzinnym Trebunie-Tutki.
Honorowi goście posiadów otrzymali od dr. B. Orawca specjalnie przygotowane w Chicago statuetki ze „złóbcokami” i wygrawerowanymi tabliczkami, pamiątkowe medale Fundacji Góralskich Posiadów dr. Orawca, okolicznościowe szarotki podhalańskie oraz ostatnie publikacje: Góralskie Posiady Doktora Orawca, tom III i XX-lecie Klubu Sportowego "Bronek" Związku Lekarzy Polskich w Chicago, w których można znaleźć wiele informacji na temat Podhalan i Podhala. Medale, szarotki oraz publikacje otrzymali także specjalni goście posiadów.
Następnie miało miejsce uroczyste otwarcie Loży Podhalańskiej Bractwa Kawalerów Spiżowych z siedzibą w Zakopanem oraz pasowanie B. Orawca na Mistrza Loży. Uroczystość odbyła się w towarzystwie Mistrza Superiora, Dyrektora Generalnego Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego, kanclerza Bractwa Kurkowego, Mistrzów Lóż, Kawalerów Bractwa oraz posiadników. Zostało to także obwieszczone donośnym głosem dzwonu Zygmunta, który jest miniaturą Dzwonu na Wawelu, a który został wręczony B. Orawcowi w Pałacu w Paszkówce w roku 2005. Podniosły nastrój uroczystości uświetnili Krzysztof Trebunia-Tutka z synem Jasiem, którzy przepięknie zagrali na rogach. Natomiast Jan Karpiel Bułecka dał popis gry na dudach podhalańskich. Przy akompaniamencie gry Jana Karpiela Bułecki oraz muzyki góralskiej zatańczył po góralsku B. Orawiec. Po uroczystości pasowania dr B. Orawiec powiedział m.in: (...) dziękuję serdecznie za pasowanie na Mistrza Loży Podhalańskiej Bractwa Kawalerów Spiżowych sub una campana (...). Jako rodowity Podhalanin, cieszę się, że powstała Loża Podhalańska, która pod auspicjami Bractwa będzie promować pozytywny wizerunek Polski, krzewić kulturę, sztukę i tradycje góralskie, a przez to będzie pielęgnować nasze bogactwo narodowe, kultywować staropolskie zwyczaje i obyczaje - „nas góralski zwyk”(...).
Po pasowaniu na Mistrza Loży Podhalańskiej oraz odczytaniu listu z Londynu od Pani Karoliny Kaczorowskiej nastąpiło przekazanie unikatowego daru - Reprintu Konstytucji 3 Maja. B. Orawiec przypomniał, że Konstytucja 3-go Maja jest najstarszą Konstytucją w Europie, a drugą najstarszą Konstytucją po Stanach Zjednoczonych na świecie. Jako naród, jako Polacy, możemy być dumni z tego faktu. Na posiadach miała także miejsce promocja książek wydanych przez dr. Orawca-Wyśniego „Góralskie Posiady Doktora Orawca” tom III oraz „XX lecie Klubu Sportowego „Bronek” Związku Lekarzy Polskich w Chicago. W dowód wdzięczności autorzy artykułów zostali uhonorowani wiązankami kwiatów, medalami, szarotkami podhalańskimi oraz egzemplarzami promowanych publikacji.
Następnie gazda posiadów B. Orawiec zaprosił gości na gorącą wieczerzą. Góralski posiłek składał się z tradycyjnych, regionalnych potraw, wspaniale przyrządzonych przez szefową „Karcmy Myniska”. Świetnie smakowała także „cytrynówka” specjalnie przygotowana na posiady, której każda butelka została opatrzona etykietką z ryciną tańczącej pary góralskiej oraz napisem: „Gorzo³ka” XXII Góralskie Posiady Dr. Orawca.
W czasie posiadów głos zabrali: Honorowi Goście XXII Posiadów - Mistrz Superior BKS Krzysztof Konstanty książę Radziwiłł, wybitny muzykant i twórca ludowy Henryk Trebunia-Tutka, wójt Gminy Poronin mgr Bronisław Stoch, prezes Zwi¹zku Podhalan, wicestarosta Powiatu Tatrzańskiego mgr Andrzej Skupień, mgr inż. Krzysztof Trebunia-Tutka, były prezes Oddziału Poronin ZP Stanisław Gąsienica-Wawrytko, prezes OSP w Poroninie Tadeusz Ciszek, dr Jacek Tetnowski, mgr Beata Drzazga oraz Czesław Honczaruk „Janosik”.
W części artystycznej wystąpili znakomici artyści podhalańscy: Henryk Trebunia-Tutka, Krzysztof Trebunia-Tutka z synem Janem, Jan Karpiel Bułecka, Stanisław Gąsienica Wawrytko, wspaniała muzyka góralska oraz zespół regionalny im. Jana Jędrola „Regle” działający pod kierownictwem Marii Dawidek przy Związku Podhalan w Poroninie. Zespół „Regle” przedstawił bogaty program z tradycyjnymi przyśpiewkami oraz regionalnymi tańcami góralskimi Skalnego Podhala. Za wspaniałe występy wszyscy otrzymali gromkie brawa.
Maria Stoch wyrecytowała kilka pięknych, okolicznościowych wierszy, które „uzdajała” specjalnie na XXII Posiady. Jeden wiersz był napisany na XXII Góralskie Posiady Doktora Orawca, inny był poświęcony Janowi Pawłowi II z okazji Jego beatyfikacji. Należy podkreslić, że rok 2014 upływa pod hasłem „Świętobliwość Jana Pawła II”. Dlatego na posiadach została przedstawiona przez zespół „Regle” część artystyczna poświęcona Jego pamięci. P. Maria Stoch przygotowała także trzy wiersze „lekarskie”.
XXII Posiady u Doktora Br. Orawca
Ludziy dobrze znajom Doktora Orawca,
Od serca cłowiyka, On lykorz i znawca,
Opróc medycyny, sport Go pasjonujy,
Ze trzeba zyć zdrowo, ludziom pokazujy.
Tam w wysokik górak, zazywo ślebody
Temu siy nie starze, ba jest wiecnie młody
Natura góralsko, furt kansi w nim drzymiy
Nie zabocył o nos tutok w Poroniniy.
Co rok na posiady zaproso góroli
Tu zabacujymy, co wtorego boli.
Kocho dom rodzinny i Mame rod widzi
Nojwozniyjse toto, ze siy nos nie wstydzi.
Kieby nos rodocy cęściyj zaprosali,
Pewnie by my nigdy nie poumiyrali.
Śpiew:
Jan Paweł zachyncoł, by my w wierze trwali,
Coby my od sobiy, wiyncyj wymogali.
Kie był w Zakopanym, w nasyj okolicy,
Pedzioł na góroli, zawse mozno licyć.
W dalszej części artystycznej spontanicznie taniec góralski wykonali: Stanisław Gąsienica-Wawrytko, Bronisław Orawiec-Wyśni, Adam Bukowski-Tyrała, Maria Trebunia-Tutka i in. Znane patriotyczne pieśni wspólnie z „całą salą” zaśpiewali Gniewomir Rokosz Kuczyńki i Jacek Tętnowski. Kilka pięknych, w tym popularnych studenckich piosenek wykonała młoda, utalentowana Małgorzata Stoch. Ciąg dalszy to śpiewy, tańce i polki góralskie. Posiady zakończyła wspólna zabawa do późnych godzin nocnych. W posiadach uczestniczyło ponad 110 osób, z których większość była w strojach regionalnych. Zdjęcia wykonali: Katarzyna Gał, Sylvia Orawiec oraz piszący sprawozdanie, natomiast video nagrał Piotr Biel ze Studia Dalida.
Na zakończenie XXII Góralskich Posiadów Doktora Orawca, organizator podziękował za miłą, rodzinną, serdeczną atmosferę, za wspaniałe upominki oraz gorąco zaprosił na kolejne Posiady.
Zdjęcia:
1. XXII Góralskie Posiady Doktora Orawca. Bronisław Orawiec-Wyśni z dziećmi: Sylvią i Mieszkiem. Karczma Młyniska. Zakopane, 19 wrzeœnia 2014 r.
2. Powitanie goœci tradycyjnym staropolskim zwyczajem: chlebem i solą. Od lewej: gaździna i gazda posiadów Sylvia i Bronisław Orawiec-Wyœni, Krzysztof książę Radziwiłł, Gniewomir Rokosz Kuczyński.
3. W czasie powitania. Od lewej: Andrzej Skupień, Andrzej Buńda, Anna Jarząbek
z domu Lassak, Stanisław Gąsienica-Wawrytko, Sylvia i Bronisław Orawiec-Wyœni, Krzysztof książę Radziwiłł, Gniewomir Rokosz Kuczyński.
4. Zdjęcie pamiątkowe rodziny Orawców-Wyœnich z honorowymi goœćmi XXII posiadów. Od lewej: Mieszko, Sylvia i Bronisław Orawiec-Wyœni, Krzysztof Konstanty książę Radziwiłł, Gniewomir Rokosz Kuczyński. Karczma Młyniska. Zakopane, 19 wrzeœnia 2014 r.
5. Od prawej: Gniewomir Rokosz Kuczyński - Dyrektor Generalnego Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego oraz kanclerz Bractwa Kurkowego, Krzysztof Konstanty książę Radziwiłł - Mistrz Superior a.i. Bractwa Kawalerów Spiżowych (BKS) sub una compana, dr n. med. Bronisław Orawiec-Wyœni.
6. Bronisław Orawiec-Wyœni przedstawia Honorowego Goœcia XXII posiadów Henryka Trebunię-Tutkę. Przygrywa muzyka w składzie: Jan Trebunia-Tutka, Andrzej Polak, Paweł Trebunia-Tutka, Stanisław Galica-Kasecka.
7. Na XXII Góralskich Posiadach Doktora Orawca. Od prawej: Krzysztof Trebunia-Tutka, poseł RP Andrzej Gut-Mostowy, Bronisław Orawiec-Wyœni z „fajką Sabały”.
8. Bronisław Orawiec-Wyœni prezentuje otrzymaną pamiątkę od Krzysztofa Trebuni-Tutki: „Apokalipsa Zakopanego”.
9. Krzysztof Trebunia-Tutka z synem Janem grają na trąbach. Z lewej przy mikrofonie Bronisław Orawiec-Wyœni.
10. Stoją od lewej: Jan Karpiel Bułecka, Krzysztof Trebunia-Tutka, Bronisław Orawiec-Wyœni, Gniewomir Rokosz Kuczyński, Krzysztof książę Radziwiłł.
11. Bronisław Orawiec-Wyœni - Wielki Marszałek Parady 3 Maja w Chicago w roku 2013 prezentuje Reprint Konstytucji 3 Maja z roku 1791.
12. XXII posiady. Bronisław Orawiec-Wyœni mówi na temat Swięta Konstytucji
3 Maja oraz przekazuje unikatowy dar Reprint Konstytucji 3 Maja z 1791roku dla Biblioteki Miejskiej w Zakopanem. Od lewej: prezes ZP, wicestarosta tatrzański mgr Andrzej Skupień, Krzysztof książę Radziwiłł, Gniewomir Rokosz Kuczyński.
13. Gazda posiadów Bronisław Orawiec-Wyœni wsłuchany w wiersze Marii Stoch.
Z lewej: Paweł Trebunia-Tutka, Marek Orawiec-Wyœni.
14. Występ zespołu regionalnego im. Jana Jędrola „Regle” z Poronina.
15. List nadesłany z Londynu od Małżonki ostatniego Prezydenta II Rzeczypospolitej Pani Karoliny Kaczorowskiej.
- Portfel IPortfel filcowy z haftowanym ludowym motywem. Zamykany na rzep. Środek z czarnej podszewki. Szerokość ok. 13 cm Wysokość ok. 12 cm Materiał: Filc Kolor: Popielaty 35 zł
- Okładka na zeszyt IVLudowe okładka na zeszyt (A5) z czarnego filcu zapinana na guzik, kolorowy haft maszynowy. W komplecie zeszyt w kratkę 96 stron. Wymiary: szerokość 15 cm, długość 23 cm. 30 zł
- Torebka filcowa XVITorebka filcowa z ludowym motywem. Zamykana na zatrzask. Środek z czarnej podszewki. Szerokość ok. 25 cm Wysokość ok. 30 cm Wysokość z rączkami ok. 94 cm Materiał: Filc...70 zł
- XXII Góralskie Posiady Doktora OrawcaAutor zdjęć: Katarzyna Gał, Sylvia Orawiecobejrzyj galerię
Liczba zdjęć: 14