Salon Marcowy 2021 i Pokaz Filmów o Sztuce. Józef Wilkoń. Ilustracja. Rzeźba. Film.

Już od 20. marca przestrzeń wystawiennicza Miejskiej Galerii Sztuki jak co roku stanie się miejscem prezentacji sztuki polskiej na najwyższym poziomie. W tym roku Salonowi Marcowemu towarzyszyć będzie specjalna edycja Pokazu Filmów o Sztuce. Oba projekty kulturalne - reaktywowane w 2016 roku przez Zakopiańskie Centrum Kultury po niemal 30 latach nieobecności - spajać będzie sylwetka jednego z najwybitniejszych artystów polskich, Józefa Wilkonia - ilustratora, malarza, rzeźbiarza, twórcy plakatów i scenografii teatralnych. Artysta zilustrował ponad 200 książek dla dzieci i dorosłych w kraju i za granicą oraz sam napisał teksty do kilkunastu książek dla dzieci. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień. Ilustracje Józefa Wilkonia stały się klasyką gatunku, a On sam ikoną tej dziedziny sztuki.

„Artystyczne wizje Wilkonia nie mieszczą się w klasycznej definicji ilustracji, to określenie nieadekwatnie i nieprecyzyjnie opisuje bogactwo środków, jakimi operuje artysta – pisze w tekście kuratorskim do wystawy Lidia Rosińska – Podleśny, dyrektor Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem - Analizując z perspektywy czasu dorobek twórczy Józefa Wilkonia można odnieść wrażenie, że tekst literacki, poetycka fraza, liryczna przenośnia stają się jedynie pretekstem dla erupcji autonomicznych graficznych, malarskich i rzeźbiarskich wizji autora.Realizacje tych wizjizapełnią przestrzeńMiejskiej Galerii Sztuki,dając świadectwo imponującej drogi, jaką przebył artysta przez dziesięciolecia od emocjonalnego linearnego gestu do kreacji form przestrzennych - podkreśla Lidia Rosińska-Podleśny.

Towarzyszący Salonowi Marcowemu Pokaz Filmów o Sztuce da natomiast publiczności niespotykaną dotąd możliwość poszerzenia perspektywy wystawy poprzez głębszy wgląd w osobowość i warsztat  Józefa Wilkonia.Tegoroczna formuła Pokazu Filmów o Sztuce, wymuszona warunkami zewnętrznymi,  jest  pozytywną odpowiedzią na czas ograniczeń.W zaadaptowanej na potrzeby kinowe sali galerii,  przez cały czas trwania wystawy odbywać się będą projekcje filmowe, prezentujące codziennie jeden film. Prace Artysty okazują się być bardzo bliskie medium, jakim jest film, mamy więc nadzieję, iż uda nam się przybliżyć arkana sztuki Józefa Wilkonia i dotrzeć do szerszej publiczności – mówipomysłodawczyni projektu, dyrektor Zakopiańskiego Centrum Kultury, Beata Majcher.Dzięki uwiecznionym na kliszy filmowej migawkom z pracowni artysty, komentarzom krytyków sztuki, a co najważniejsze bezpośrednim refleksjom Józefa Wilkonia o jego dziełach i inspiracjach, bogactwo świata tego wybitnego twórcy ukaże się w całej okazałości. Wśród wyświetlanych filmów zobaczyć można będzie między innymi dokumenty o artyście „Za drzwiami wyobraźni JÓZEF WILKOŃ"  w reżyserii Anny Jowity Ciołkiewicz, czy zrealizowany przez Fundację J. Wilkonia film „Arka Józefa Wilkonia” i animację filmową  „Rybak na Dnie Morza” w reż. Leszka Gładysza skierowaną do najmłodszych widzów.

Seanse filmowe oraz samą wystawę uatrakcyjnią również warsztaty edukacyjne dla dzieci i młodzieży. Tu odbędą się warsztaty ilustratorskie, malarskie, rzeźbiarskie, podczas których uczestnicy przeniosą się w bajkowy świat, tworząc własne ilustracje, książki czy też formy przestrzenne. Prace znakomitego ilustratora na pewno staną się niezwykłą inspiracją dla uczestników warsztatów, pobudzą ich wyobraźnię do samodzielnych poszukiwań plastycznych i nieskrępowanej kreacji.

Na wystawę dostępną od 20 marca do 22 maja 2021 roku, zapraszają: Miasto Zakopane, Zakopiańskie Centrum Kultury Miejska Galeria Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego.

Kuratorkami wystawy są Lidia Rosińska – Podleśny oraz Urszula Dubowska. Pomysłodawczynią tegorocznej specjalnej edycji Pokazu Filmów o Sztuce jest Beata Majcher.

SALON MARCOWY 2021 JÓZEF WILKOŃ

Kuratorki wystawy:
Lidia Rosińska-Podleśny
Ula Dubowska

Z nadejściem marca przestrzeń wystawiennicza Miejskiej Galerii Sztuki jak co roku stanie się miejscem prezentacji sztuki polskiej na najwyższym poziomie. W tym roku Salonowi Marcowemu towarzyszyć będzie specjalna edycja Pokazu Filmów o Sztuce. Oba projekty kulturalne - reaktywowane w 2016 roku przez Zakopiańskie Centrum Kultury po niemal 30 latach nieobecności - spajać będzie sylwetka jednego z najwybitniejszych artystów polskich, Józefa Wilkonia.
Józef Wilkoń - wybitny polski artysta, ilustrator, malarz, rzeźbiarz, którego ilustracje stały się klasyką gatunku a On sam ikoną tej dziedziny sztuki. Nadal, pomimo dziesięcioleci pracy twórczej wymyka się schematycznym i encyklopedycznym definicjom krytyki. Wciąż twórczy, wciąż poszukujący, wciąż odkrywczy i inspirujący. Niezliczone ilustracje stworzone do tekstów literackich zawładnęły wyobraźnią i poczuciem estetyki wielu pokoleń czytelników i lokują tego zasłużonego artystę wśród docenianej na świecie plejady najwybitniejszych przedstawicieli Polskiej Szkoły Ilustracji. Jednakże artystyczne wizje Wilkonia nie mieszczą się w klasycznej definicji ilustracji, to określenie nieadekwatnie i nieprecyzyjnie opisuje bogactwo środków jakimi operuje artysta. Analizując z perspektywy czasu dorobek twórczy Józefa Wilkonia można odnieść wrażenie, że tekst literacki, poetycka fraza, liryczna przenośnia stają się jedynie pretekstem dla erupcji autonomicznych graficznych, malarskich i rzeźbiarskich wizji autora. Trudna sztuka ilustracji każe twórcy pamiętać, że „na początku było słowo”. Wymaga jednocześnie emocji i dystansu, zdolności znajdywania ekwiwalentu równorzędnego dla słowa, zachowania autonomii środków wyrazu, umiejętności prowadzenia równoległego nurtu narracji. A kiedy milkną słowa czytelnego tekstu, pozostaje ponadczasowa wartość plastyczna dzieła.

Imponująca jest droga jaką przebył artysta przez dziesięciolecia od emocjonalnego linearnego gestu do kreacji w trzech wymiarach i monumentalnej „Arki”. Niezwykle głębokie, sensualne doświadczenie materii, faktury, podobrazia, koloru daje nam poczucie zmysłowej miękkości akwareli i pastelu, ostrej linii konturu ciętego piła, syntetycznego i nieomylnego uderzenia dłuta i siekiery. Jego indywidualne doświadczenie formy, nasycone światem dzieciństwa daje nam sposobność na zrozumienie procesu jaki przeszła ludzka potrzeba aktu twórczej ekspresji od sklepień Altamiry i Lascaux, aż do przestrzennych hologramów współczesnych artystów sztuk wizualnych.

(…)Prezentowana w Miejskiej Galerii Sztuki wystawa Józefa Wilkonia dowodzi, że Mistrz nie utracił nic z owej opisywanej przez Józefa Czapskiego „swobody tajemnej”, z cudownego, dziecięcego zachwytu, który pozwala Mu z rozbrajającą szczerością pytać nas wciąż „dlaczego?”, by za chwilę dać nam odpowiedź za pomocą niepowtarzalnej poezji swoich kreacji.

Fragment tekstu do wystawy
Lidia Rosińska-Podleśny

PROGRAM WARSZTATÓW

30.03.2021 (wtorek) - Dżungla pełna zwierząt
Prowadzenie Anna Hebda.
Warsztaty ilustratorskie dla dzieci w technice wycinanki.

14.04.2021 (środa) - Historia pewnej znajomości
Prowadzenie Lidia Rosińska-Podleśny.
Warsztaty rzeźbiarskie dla młodzieży.

22.04.2021 (czwartek) – Jaki jest wilk?
Prowadzenie Anna Hebda.
Warsztaty ilustratorskie dla dzieci w technice malarsko-rysunkowej.

05.05.2021 (środa) - Przytul wilka
Prowadzenie Lidia Rosińska- Podleśny
Warsztaty rzeźbiarsko-projektowe dla młodzieży.

20.05.2021 (czwartek) - Jak powstaje książka?
Prowadzenie Anna Hebda.
Warsztaty dla młodzieży z tworzenia własnej książki poprzedzone krótkim wykładem na temat budowy książki i etapów pracy nad książką.

WTORKI
„Rybak na Dnie Morza”- producent Marek Gładysz - 2011, scenariusz Agnieszka Taborska, scenografia Józef Wilkoń, reżyseria Leszek Gładysz, 12 minut
To nowa odsłona opowieści o rybaku i zaczarowanej rybce. Tym razem role się odwracają - to rybka ma trzy życzenia, które rybak musi spełnić. Przemieniony za swoją zgodą w rybę wypływa wraz z zaczarowaną rybką na głębię morza. Podczas podróży spotyka wiele stworzeń morskich, które swym zachowaniem przypominają mu znajomych ludzi. Światy ryb i ludzi okazują się być bardziej podobne niż różne. Dzięki żywemu zmysłowi obserwacji, wyobraźni i humorowi autorów ten czarujący film jest nie tylko przyjemny do oglądania, ale także staje się refleksją nad ludzką naturą.

ŚRODY
Arka Józefa Wilkonia – producent Fundacja J. Wilkonia - 2007, reżyseria i scenariusz Grażyna Banaszkiewicz, 26 minut
Józef Wilkoń przyznał kiedyś, że swoją twórczością spłaca zwierzętom dług zaciągnięty wobec nich w czasie wojny, kiedy to jako chłopiec zakładał w lesie wnyki, by upolować coś dla wyżywienia rodziny. Wyrzeźbione stworzenia stają się swoistym alter-ego artysty. Wilkoń, człowiek z natury przyjazny i pogodny, tworząc je, wypowiada swoje uczucia, także najtragiczniejsze. Film jest opowieścią o powstawaniu poszczególnych prac: jakimi narzędziami (siekiera, piły, wiertła itp.), w jakim drewnie, i z jakim przesłaniem były tworzone. Myślą przewodnią jest tu powrót do Raju, do rzeczy pierwszych, otoczenia, w którym człowiek był, do czasu, szczęśliwy. Sam Wilkoń mówi, że ARKA, to właśnie Arka – ocalanie. To ocalanie w nas ufności, czystości, miłości, bo ARKA Wilkonia ma otwarte drzwi…

CZWARTKI
„Za drzwiami wyobraźni JÓZEF WILKOŃ"  - producent Fundacja Czas Dzieci - 2020, reżyseria Anna Jowita Ciołkiewicz, 20 minut
Ilustracja zdaje się być dziedziną pokrewną do filmu, stąd film jest idealnym medium, by przybliżyć jej arkana szerszej publiczności. Józef Wilkoń dobrze rozumie to pokrewieństwo – sam bowiem stoi pomiędzy światem dziecięcej ilustracji, rzeźby, literatury, romansując od czasu do czasu z dziesiątą muzą – tworząc pierwszorzędne scenografie czy plakaty. Nasz bohater kreując swój baśniowy zwierzyniec równie wprawnie posługuje się piórkiem, co siekierą. Dlatego też jego twórczość stanowi spójną całość, mimo używania przez artystę tak różnorodnych technik. Spotkanie z Józefem Wilkoniem „za drzwiami wyobraźni” jest niezwykłą przygodą – daje unikalną możliwość wkroczenia w intymną przestrzeń domowego miru, w którym znajduje się skarbnica pomysłów i inspiracji artysty. Obiektyw kamery zarejestrował intymny świat pracowni Mistrza Wilkonia i magię jego ogrodu.

PIĄTKI
Warsztat ilustratorski Józefa Wilkonia - producent Biblioteka Publiczna w Piasecznie - 2020, reżyseria Blanka Wyszyńska-Walczak, 30 minut
Film zrealizowany w domu i pracowni Wilkonia, w ramach Festiwalu Pięknej Książki, daje widzowi niepowtarzalną okazję towarzyszenia Artyście w procesie twórczym, jest także zaproszeniem do świata Jego wrażliwości. Józef Wilkoń to ilustrator, malarz, rzeźbiarz, twórca plakatów i scenografii teatralnych, pisarz, edukator. Zilustrował ponad 100 książek dla dzieci i dorosłych w kraju oraz ponad 80 książek dla dzieci za granicą. Ilustrowane przez niego wydawnictwa przetłumaczono na ponad 20 języków.
W dokumencie „Warsztat ilustratorski Józefa Wilkonia”, w otoczeniu farb, pasteli i narzędzi malarskich toczy się opowieść Artysty o jego wieloletniej przygodzie ze sztuką.

SOBOTY
Józef Wilkoń – producent TVP - 2000, reżyseria Jakub Nowak, 19 minut
Pośród kipiącej zieleni ogrodu stoi drewniana niby-kapliczka, a w niej gra od ucha orkiestra drewnianych zwierzaków. W przestrzeniach pracowni, korytarza, pokoi, unoszą się wielkie owady i przeróżne stwory, a jednorożce dmą w trąby. Ożywione technikami animacji tradycyjnej i komputerowej wyrwały się z kart książek. Zrodziły się w wyobraźni artysty o międzynarodowej sławie, który przez dziesięciolecia kształtował plastyczny gust kilku pokoleń młodych czytelników - w Polsce i świecie. Powstał z inspiracji najpiękniejszej książki, jaką napisano o artyście - "Ja i królowie" Ernsta Schnabla. Nie jest to film biograficzny. Autorzy najwyraźniej wychodzą z założenia, że widz wie, kim jest Józef Wilkoń, a jeśli nie - po obejrzeniu dokumentu zechce sam dotrzeć do informacji o nim. Dlatego po prostu śledzą go okiem kamery w miejscu mu najbliższym - w jego domu i przylegającym do niego ogrodzie, rejestrują jego działanie i wypowiedzi.

Józef Wilkoń (ur. 12 lutego 1930 w Bogucicach k. Wieliczki) - ilustrator, malarz, rzeźbiarz, twórca plakatów i scenografii teatralnych. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (dyplom 1955) oraz historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dyplom 1954). Zilustrował ponad 200 książek dla dzieci i dorosłych w kraju i za granicą oraz sam napisał teksty do kilkunastu książek dla dzieci. Otrzymał wiele nagród i wyróżnień m.in. Deutsche Jugendliteraturpreis (1964), Nagrodę Państwową za Twórczość dla dzieci (1974) oraz Nagrodę Ministra Kultury za całokształt Twórczości w 2005r. W 2010 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz otrzymał Złote Berło Fundacji Kultury Polskiej. Wystawiał w wielu galeriach i muzeach świata