Zakopane
Kultura
70. rocznica śmierci Anny Mahrburg
Autor: Piotr Kyc
W dniach 25-26 listopada obchodzono w Zakopanem 70. rocznicę śmierci Anny Mahrburg, bohaterskiej łączniczki wileńskiej AK, zmarłej w naszym mieście w roku 1947. Anna Mahrburg została odznaczona za swoją służbę Krzyżem Walecznych oraz Orderem Virtuti Militari przez dowódcę wileńskiego okręgu AK gen. Aleksandra Krzyżanowskiego "Wilka. Uroczystości rozpoczęły się w sobotę 25 listopada w sali obrad Urzędu Miasta Zakopane.
Podczas sesji naukowej można było wysłuchać następujących referatów: Piotr Szubarczyk - Biuro Edukacji Narodowej IPN Gdańsk - Danuta Siedzikówna "Inka", dr Leon Popek - Wydział Kresowy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN Warszawa – Prace Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN na terenie Litwy i Białorusi, Stowarzyszenie "Odra-Niemen" - akcje Stowarzyszenia dla naszych Rodaków na Kresach.
W niedzielę o godz. 11.00, w Sanktuarium Świętej Rodziny ks. Proboszcz Bogusław Filipiak odprawił uroczystą mszę św. w intencji śp. Anny Mahrburg, oraz żołnierzy AK. Następnie zebrani przeszli na cmentarz parafialny przy ulicy Nowotarskiej, gdzie złożono kwiaty na grobie bohaterskiej łączniczki. Podczas uroczystości był obecny Burmistrz Miasta Zakopane Leszek Dorula z małżonką, rodzina Anny Nahrburg, ksiądz Proboszcz Bogusław Filipiak i delegacje ze stron rodzinnych Anny Mahreburg. Nie zabrakło harcerzy z Białki Tatrzańskiej.
Kwiaty złożono na nowym nagrobku wykonanym, przez artystę rzeźbiarza Andrzeja Mrowcę - pedagoga w Zespole Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem, przy współpracy uczniów kl. 4 Liceum Plastycznego.
Organizatorzy obchodów: Instytut Pamięci Narodowej, Miasto Zakopane, Fundacja "Historia-Pamięć-Edukacja.
Anna Izabela Mahrburg - urodziła się 23 stycznia 1923 r. w Ugoszczy pow. Rypin. Pochodziła z bardzo patriotycznej Rodziny. Jej matka Zofia z Rusieckich (1894-1971) była jedną z ośmiorga dzieci Józefa i Marii z Kościelewskich będących dziećmi zesłańców. Ziemiańskiej rodzinie Rusieckich carat skonfiskował majątek za udział w Powstaniu Styczniowym. Rodzice Zofii utrzymywali się z dzierżawionych majątków w obwodzie Bobrujskim, na terenach odebranych przez Rosję Rzeczpospolitej podczas II Rozbioru w 1793 r. Wychowali swoje dzieci w duchu polskim, w oczekiwaniu na upadek zaborców - zmartwychwstanie Polski. Po rewolucji bolszewickiej rodzina przenosi się w okolice Rypina i tu ze związku Zofii i Ottona Mahrburga (1883-1962), uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, rodzi się Anna Izabela. W 1928 przenoszą się na Wileńszczyznę. Wybuch wojny nie przerywa Annie nauki w wileńskim gimnazjum - nastąpi to dopiero wraz z wkroczeniem sowieckich oddziałów 18 IX. Kontynuuje naukę na tajnych kompletach. Od połowy 1940 r. należy do grupy dwunastu dziewcząt - łączniczek o kryptonimie "Kozy" podlegających dowodzonej przez Stanisława Kiałkę komórce legalizacji wileńskiej Komendy ZWZ (później AK) zajmującej się m.in. wytwarzaniem fałszywych dokumentów. Zespół ten zorganizowała nauczycielka Anny - Maria Tomkiewicz "Grażyna". W dwa lata później, podczas niemieckiej okupacji, "Grażyna" zostaje aresztowana i po torturach w Gestapo, niewydawszy nikogo, zostaje zamordowana 18 XII 42 w Ponarach. 28 VI 43 (będąc w trakcie zdawanej tajnie matury) Anna Mahrburg zostaje aresztowana razem z dwiema koleżankami przy przekazywaniu poczty konspiracyjnej. Torturowana przez gestapowców, nie chcąc nikogo wydać, stara się popełnić samobójstwo skacząc z drugiego piętra budynku w którym ją przesłuchiwano. Po pobycie w szpitalu ze złamanymi nogami w gipsie zostaje umieszczona w wileńskim więzieniu na Łukiszkach. Przełożeni z AK spowodowali, że w zamian za łapówkę w złocie nie została zamordowana tylko przekazano ją w lutym 1944 do obozu pracy w Prawieniszkach koło Kowna. 14 VII 44 Komendant Okręgu Wileńskiego AK - gen. A. Krzyżanowski nadał jej Order Virtuti Militari za walkę z okupantem i niezłomną postawę w śledztwie. Została zwolniona z obozu 5 VIII 44. W miesiąc po powrocie Anny do domu NKWD aresztuje jej matkę Zofię również łączniczkę AK (wróci do Polski po 11 latach łagrowej katorgi). Zagrożona wywózką na wschód pozostała rodzina Mahrburgów wyjeżdża z Wilna i osiedla się w Inowrocławiu, później w Toruniu. Anna podejmuje pracę nauczycielki, rozpoczyna studia. Wycieńczona przejściami choruje i umiera 28 XI 1947 podczas kuracji w Zakopanem.
- Obraz olejny Folk IIObraz olejny Folk z namalowanym autorskim wzorem inspirowanym polską sztuką ludową oraz motywami z regionu Padhala doskonale nadaje się do każdego wnętrza. Obraz czarno...300 zł
- „Ojciec Święty Jan Paweł II na Podhalu”Płyta DVD zawiera widowisko „Ojciec Święty Jan Paweł II na Podhalu” (2 godz. 23 min.) zarejestrowane podczas premiery w 2011 roku w Zakopanem, w kinie Sokół (AKT I i IV)...45 zł
- Torebka filcowa IXTorebka filcowa z haftowanym ludowym motywem (haft maszynowy). Zamykana na zamek błyskawiczny. Środek z czerwonej podszewki, z kieszenią boczną i smyczą. Szerokość ok...160 zł