Zakopane
Kultura
XXVI Kwesta na Rzecz Odnowy Zabytkowych Nagrobków w Zakopanem
Autor: Agata Wolak
1 listopada, po raz kolejny, na Starym i Nowym Cmentarzu w Zakopanem w godz. 8.00 do 19.00 odbędzie się kwestowanie na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków. Datki na ten cel zbierać będą zawsze chętnie włączający się w tę inicjatywę miejscowi notable oraz przedstawiciele niemal wszystkich instytucji kulturalnych i aktywnych organizacji społecznych w Zakopanem. Kwesta organizowana jest przez Towarzystwo Opieki nad Zabytkami/Oddział Podhalański im. Stanisława Witkiewicza. SERDECZNIE ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU W KWEŚCIE! Mamy nadzieję, że nasze gorące i nieustraszone serca rozproszą zimną aurę. Za wszystkie datki serdeczne Bóg zapłać! Organizatorzy kwesty - Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Datki można też wpłacać na konto TOnZ: 30 8821 0009 4542 00012, z dopiskiem: KWESTA. Na jednym z odnowionych nagrobku Ludwiki z Krzysiaków Pisarskiej (na zdjęciu) brzmi wzruszająca inskrypcja: Zasnęła w Bogu 24.V.1965 r. Świetlany Wzór Miłości Boga i Kościoła Żony i Matki A ścieżka sprawiedliwych jako jasna światłość wschodzi i rośnie aż do doskonałości (Przyp. IV, 18) A co napiszą na naszym nagrobku ?
Efekty prac konserwatorskich i pielęgnacyjnych wykonanych z funduszy XXV Kwesty Zaduszkowej z 2016 r.
W roku 2016 podczas XXV Kwesty Zaduszkowej zebrano: 18 974,37 zł.
W tym roku wyjątkowo nie wykorzystano całej tej kwoty. W sezonie wiosennym bowiem trwały prace wykończeniowe przy nagrobkach i krzyżach z zeszłego roku, latem na Pęksowym Brzyzku trudno jest pracować ze względu na tłumy zwiedzających a wyjątkowo zimna i deszczowa jesień nie pozwoliła na realizację wszystkich tegorocznych zamierzeń. Dotychczas za kwotę 11 400 zł wykonano prace konserwatorskie i pielęgnacyjne przy 5 obiektach na Pęksowym Brzyzku. Odnowiono 2 nagrobki kamienne, jeden krzyż metalowy i 2 krzyże drewniane. Ponadto przygotowano fundamenty do osadzenia 4 nowych krzyży wykonanych w ramach opieki nad Starym Cmentarzem i praktycznej nauki zawodu przez uczniów w Zespole Szkół Budowlanych im. pod kierunkiem Andrzeja Bukowskiego, w tym dwóch kopii i dwóch krzyży na nowe groby.
Najważniejszą tegoroczną realizacją jest restauracja bogato zdobionego dębowego krzyża Jana Krzeptowskiego Sabały. Krzyż autorstwa Tadeusza Wieczorka, powstał w Szkole Przemysłu Drzewnego pod kierunkiem Karola Stryjeńskiego a ufundowało onegdaj Towarzystwo Tatrzańskie. Krzyż był już uprzednio konserwowany w latach 80–tych w ramach prac uczniowskich Technikum Budowlanego – pod kierunkiem śp. Wiesława Białasa a następnie przez rzeźbiarza - Marka Szalę. Obecnie prace konserwatorskie wykonała mgr Ida Skowrońska – Mazurek z pomocą Piotra Gorczowskiego i Jana Karpiela (prace stolarskie). Prace były bardzo skomplikowane ze względu na stare, epoksydowe kity i wypełnienia oraz duży stopień zbutwienia pod nimi oraz liczne spękania i odspojenia. Drobne, płytko rzeźbione motywy zdobnicze były w ok. 30 % zatarte. Zostały one pogłębione i uczytelnione. Uzupełniono ubytki w drewnie a strukturę wzmocniono i uodporniono na działanie wody. Trzeba wspomnieć, że na konserwację krzyża Sabały Koło Związku Podhalan w Chicago kilka lat temu wpłaciło 1 tys. USD. Wyjątkowy, charakterystyczny krzyż powróci na swoje miejsce obok nagrobka Tytusa Chałubińskiego, ozdabiając niezwykły Pęksów Brzyzek. Pani Ida zrealizowała także konserwację bezimiennego metalowego krzyża.
Firma ODNOWA – Konserwacja Zabytków przeprowadziła konserwację dwóch kamiennych nagrobków: Ludwiny z Walczaków Krzysiakowej i Ludwiki z Krzysiaków Pisarskiej oraz Stanisława Szonerta a także renowację drewnianego krzyża Jana Ślimaka. Ponadto przygotowano fundamenty i montaż czterech nowych wspomnianych krzyży z regulacją obramień i pielęgnacją trzech mogił.
W tym roku opracowano także program konserwacji trzech kolejnych nagrobków kamiennych: Emilii z Salome Brzozowska, Heleny Witwickiej oraz Mariana Hawranka a także zamierzano odnowić kamienny nagrobek sióstr Zalewskich – Kuźniczanek, współpracownic Jadwigi Zamojskiej – przełożonych w Szkole Domowej Pracy Kobiet w Kuźnicach. Niestety z przyczyn niekorzystnych warunków pogodowych tej jesieni nie udało się ich zrealizować.
Przewidywany koszt konserwacji tych czterech nagrobków wraz z materiałami i dokumentacją: to 5 900 zł. Są one zarezerwowane na rok przyszły.
Tymczasem 1 listopada 2017 r. serdecznie zapraszamy do udziału w XXVI kweście na Starym i Nowym Cmentarzu w Zakopanem w godz. 8-19. Miejmy nadzieję na poprawę pogody.
Za wszelkie datki na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków staropolskie Bóg zapłać!
Organizatorzy kwesty - Towarzystwo Opieki nad Zabytkami
Datki można też wpłacać na konto TOnZ: 30 8821 0009 4542 00012, z dopiskiem: KWESTA
- Saszetka ISaszetka filcowa z haftowanym ludowym motywem. Zamykana na zamek błyskawiczny. Środek z brązowej podszewki. Szerokość ok. 22 cm. Wysokość ok. 18 cm Materiał: Filc...50 zł
- Ludowe etui na telefon IILudowe etui z szarego filcu, kolorowy haft maszynowy. Etui nadaje się do przechowywania np. telefonu komórkowego. Wymiary: szerokość 9 cm, długość 14,5 cm 25 zł
- Spinka góralska XIXMetalowa spinka góralska w kolorze srebrnym z srebrną małą szarotką. Ręcznie wykonana. Szerokość 5 cm, długość (z przekolacem) 15 cm. 260 zł
- XXVI Kwesta na Rzecz Odnowy Zabytkowych Nagrobków w ZakopanemAutor zdjęć: Agata Wolakobejrzyj galerię
Liczba zdjęć: 4