ZNAD DNIEPRU POD TATRY

Pod takim tytułem Muzeum Tatrzańskie zorganizowało wieczór poświęcony Sławie Pruszyńskiej,jednej z najwybitniejszych poetek epoki Młodej Polski . Wykład dr Jana Skłodowskiego miał miejsce w Muzeum Stylu Zakopiańskiego mieszczącego się w willi Koliba. Wybranie dnia 7 stycznia na prezentację tej niezwykłej, barwnej postaci związanej z Zakopanem nie było przypadkowe. Tego dnia 70 lat temu, w roku 1945 , nie doczekawszy bliskiego końca wojny zmarła Sława Pruszyńska. Została pochowana na zakopiańskim cmentarzu pod przybranym nazwiskiem Stanisława Rupniewska. Na dzień dzisiejszy nie wiadomo, w którym miejscu znajduje się jej grób.

Po koniec XIX i na początku XX wieku twórczość Pruszyńskiej cieszyła się popularnością. Obecnie jest to poetka całkowicie zapomniana.

Stanisława Pruszyńska, potocznie Sława, znana też pod pseud. Edwarda Rawiczówna, ur. w 1888 r. (?) w majątku Kozarynówka, parafia Rzyszczów, powiat kaniowski (dziś Ukraina) – zm. 7 stycznia 1945 roku w Zakopanem. Bywała pod Giewontem od 1903 roku, a od 1922 mieszkała tam prawie stale, pod koniec pod przybranym nazwiskiem Stanisława Rupniewska. W latach 1904-06 korespondowała ze Stefanem Żeromskim (zachowały się odpisy jego listów); ok. 1908-09 była żoną Feliksa Gwiżdża, wykształconego Podhalanina, poety i dramaturga.

Opublikowała trzy tomiki swych wierszy: Poezje (Warszawa, 1905), Najdalszym (Kraków, 1907), Tęcze pogody (Warszawa, 1922), które zostały bardzo dobrze przyjęte przez krytykę. Utwory Sławy Pruszyńskiej, wśród których można odnaleźć poświęcone tematyce tatrzańskiej i zakopiańskiej, ukazywały się także w czasopismach warszawskich i zakopiańskich. Jej oryginalna twórczość poetycka i translatorska z lat międzywojennych zachowała się w większości w rękopisach i czeka na wydanie.

Śnieg

Śnieg – śnieg, co w górach jest najbardziej cichy
I bielszy niźli w jakiej stronie świata –
Szemrzące włosy splata i rozplata…
Śnieg – śnieg, co w górach jest najbardziej cichy
I bardziej słodkim jest w każdym powiewie,
Wie o błąkaniu wiele – lub nic nie wie…
Wzbudza – i tęsknot wchłania wciąż przepychy
I ponad wszelki ból miękko wyrasta –
Zbytecznym zda się w ciemnej próżni miasta.
Śnieg – śnieg, co w górach jest najbardziej cichy