Zakopiańczycy znani i nieznani - Zofia Gluzińska – z Kasprowym za pan brat...

Pochodzi ze słynnej na Podhalu rodziny Gąsieniców-Wawrytków. O takich jak oni mówiło się i nadal mówi pod Giewontem: - Wawrytki to były chłopy! Rzeczywiście, z tej rodziny wywodzi się wielu zasłużonych dla historii poznania i zdobycia Tatr - przewodników tatrzańskich, ratowników Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego i wreszcie narciarzy. Zofia Gluzińska była narciarką i reprezentowała barwy Polski w narciarstwie alpejskim.

Tacy przewodnicy tatrzańscy, jak chociażby jej dziadek, Jakub Gąsienica-Wawrytko, tworzyli historię taternictwa, narciarstwa, ratownictwa i Pogotowia Ratunkowego TOPR oraz dzieje Tatr i Zakopanego. Jakub Gąsienica-Wawrytko należał przecież do tych, którzy stawiali krzyż na szczycie Giewontu (w 1901 r.) i z inicjatywy ks. Gadowskiego budowali Orlą Perć - najtrudniejszy szlak w Polskich Tatrach. Jakub Wawrytko był też współzałożycielem TOPR-u i świetnym taternikiem. Po nim na tatrzańskie szlaki wyruszył cały "klan" przewodników z rodziny Gąsieniców-Wawrytków. Wszyscy oni wpisali się na trwałe w historię naszych gór, a zwłaszcza Kasprowego Wierchu. Wszyscy w sposób silny i trwały. Nic też dziwnego, że i Zofia, jak mówili o niej, "Zojda" poszła w rodzinne ślady, jako świetna narciarka. Razem z siostrą Marią, trafiły do słynnego w całej Polsce SN PTT Zakopane - jednego z najsilniejszych klubów narciarskich w kraju, który był w tym okresie prawdziwą potęgą i siłą napędową rozwoju polskiego narciarstwa. Najpierw zapisała się doń Maria (w 1945 r.), a potem Zofia (w 1947 r.). „Zojda” trzykrotnie zdobywała złote medale Mistrzostw Polski w narciarstwie alpejskim. Zwyciężyła też w jednym z Memoriałów Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny, rozegranym w rejonie Doliny Kondratowej. Trenowała zjazd na nartach. Deski pochodziły ze słynnej w Zakopanem i w całej Polsce wytwórni Stanisława Zubka, przy ul. Szkolnej, a Zubek produkował jedne z najlepszych w kraju nart wyczynowych. Narty Pani Zosi do zjazdu miały długość 210 cm, a do slalomu - 205 cm... Dzisiaj, w czasach krótkich nart carvingowych, takie długości nart są dla amatorów białego szaleństwa czystą abstrakcją. Zojda jednak na takich nartach szusowała słynną "dwójką" - trasą FIS 2 i na innych trasach w Tatrach. Wspomina tamte lata, spędzone w kadrze, bardzo dobrze. Kiedyś nagrodę za osiągnięcia w narciarstwie wręczał jej... marszałek Polski i ZSRR, Konstanty Rokossowski. Ważne miejsce we wspomnieniach zajmuje wspaniała atmosfera w kadrze narodowej tamtych lat. - Wszyscy byliśmy jak jedna wielka rodzina - wspomina. Nadal spotyka się z koleżankami z dawnych lat, tak jak ona narciarkami, wspominając szusy w Goryczkową spod "dzwonu" i udział w dziesiątkach zawodów. Wspomnienia, które mają cudowną moc. Dlatego chętnie spotyka się z przyjaciółmi z Kasprowego Wierchu na Kondratowej na spotkaniach, które organizują Rafał Sonik i Marek Gajewski. Kasprowy jest górą, z którą jest „za pan brat”. Tyle razy zjeżdżała różnymi trasami z tej „świętej góry polskiego narciarstwa”, że sama dokładnie nie wie ile. Te spotkania na Kasprowym są dla niej czymś zupełnie wyjątkowym. Dobrze jest bowiem powspominać dawne czasy z Przyjaciółmi. Ponadto jest bardzo gościnną osobą, a tych, którzy trafiają pod dach domu Gluzińskich zawsze częstuje wyborną „litworówką”. Czasami zagląda do niej, po sąsiedzku, Barbara Grocholska-Kurkowiak, która mieszka niedaleko przy Strążyskiej. Na półkach w domu Pani Zosi jest mnóstwo książek, zdjęć jej męża, znanego trenera, poety – Tomasza Gluzińskiego. To jeden z zakopiańskich domów z duszą. Także dzięki Pani Zosi. To dom, do którego chętnie się wraca. W Serwisie Watra prezentujemy galerię zdjęć narciarskich, w tym także kilka zdjęć Tomasza Gluzińskiego i kilka ujęć ze spotkań na Kondratowej.

Wojciech Szatkowski

Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego

www.muzeumtatrzanskie.pl