Inauguracja Roku Antoniego Rząsy

25 stycznia wernisaż wystawy "Antoni Rząsa. Rzeźby Niedokończone" zainaugurował Rok Antoniego Rząsy mający upamiętnić artystę w 30-lecie śmierci. Rocznica ta przypadła dokładnie w dniu 26 stycznia. Z tej okazji w Starym Kościółku przy ulicy Kościeliskiej odprawiona została msza św. za duszę artysty, a w Urzędzie Miasta Zakopane odbył się wykład Doroty Brajerskiej-Omieczyńskiej, wybitnej znawczyni twórczości Antoniego Rząsy oraz projekcja filmów jemu poświęconych. Był to jednak tylko początek obchodów Roku Antoniego Rząsy, który obejmie cykl wydarzeń mający na celu zwrócenie uwagi na dorobek artystyczny jednego z najoryginalniejszych i najważniejszych twórców polskich XX wieku oraz ukazanie jego twórczości w bogatym kontekście sztuki polskiej i światowej.

Mimo znakomitego i wysoko cenionego dorobku artystycznego, twórczość Antoniego Rząsy wciąż jest zbyt mało znana. Rok Antoniego Rząsy odbywający się w roku 30-tą rocznicę śmierci artysty ma właśnie przybliżyć postać Antoniego Rząsy szerszemu gronu odbiorców.
- Jest to dla mnie bardzo osobista rocznica. Z jednej strony 30 lat to szmat czasu, ale wspomnienia i pamięć są żywe - mówił podczas wernisażu syn artysty, Marcin Rząsa. - Spotykamy się w domu, który wybudował ojciec, jest tutaj jego galeria. Wszystkie te rzeźby, które są tutaj wśród nas, to trochę moje rodzeństwo. Ponadto podejście ojca do pracy, to z jaką niesłychaną empatią reagował na to, co się dzieje wokół niego, to jak wczuwał się w los ludzi, którzy go otaczali, spowodowało, że w tych wszystkich rzeźbach jest kawałek ojca. 30 lat to też taki dystans czasu, który weryfikuje dorobek twórczy artysty. Myślę, że akurat jeśli chodzi o rzeźby ojca i to, co ojciec po sobie zostawił, to te rzeczy doskonale wytrzymują próbę czasu. Te rzeźby opowiadają o takich sprawach, które towarzyszą człowiekowi od samego początku. Te rzeźby są szczery i prawdziwe. Myślę, że z tego powodu teraz i za wiele lat będą one tak samo czytelne. Taka sztuka zawsze jest potrzebna, ona coś tłumaczy, wyjaśnia, pomaga, usprawiedliwia... – Marcin Rząsa dzielił się swoimi refleksjami na temat sztuki ojca.
I Antoni Rząsa mógłby być na nas trochę zły, i wiele osób z naszej branży mogłoby być krytycznie nastawionych na pokazywanie rzeźb niedokończonych. Jest to nasza decyzja, że pokazujemy to, za co Antoni Rząsa do końca nie odpowiada, bo nie zdążył tego skończyć. Naszym zdaniem warty pokazania jest jednak warsztat artysty i jego dialog z tworzywem, z drewnem. Jest to bardzo cenne. Także los człowieka, a taki jest właśnie tytuł najdłuższego z cykli rzeźb artysty, jest już na samym początku i już się możemy z nim spotkać w tych niedokończonych dziełach. Te niedokończone rzeźby są także dla nas symbolem namacalnej obecności Antoniego Rząsy w naszym domu - o koncepcji wystawy mówiła z kolei Magda Rząsa.
Wernisażowi towarzyszył niezwykły kameralny spektakl muzyczny w wykonaniu Joanny Słowińskiej, zatytułowany „Bal u Pana Boga”. Artystka jest szczególnie związana z twórczością Antoniego Rząsy, a przygotowany przez nią koncert jest efektem wieloletniego "dialogu" z jego rzeźbami.

W ramach Roku Antoniego Rząsy wystawy rzeźb zostaną zorganizowane także we Włoszech, gdzie w 1962 roku artysta spędził trzy miesiące, a podróż ta wywarła bardzo duży wpływ na jego późniejszą twórczość. Projekt zainauguruje wystawa w rzymskim kościele San Stefano Rotondo w marcu 2010. Kolejnym etapem podróży rzeźb Antoniego Rząsy po Włoszech będzie Katania na Sycylii, Bolonia i Werona. Na koniec wystawa trafi do Tyńca, gdzie pokazana zostanie także prezentacja multimedialna dokumentacji podróży rzeźb po Włoszech.
Fundacja im. A. Rząsy planuje także publikację korespondencji i pism Antoniego Rząsy, realizację filmu o twórczości Antoniego Rząsy przez Krzysztofa Kokoryna oraz organizację trzech wystaw: dorobku fotograficznego żony Antoniego Rząsy, Haliny Rząsowej, prac Barbary Zbrożyny oraz Józefa Nowaka. Podstawowym założeniem tego projektu jest prezentacja artystów z różnych pokoleń o odmiennym doświadczeniu spotkania z twórczością Antoniego Rząsy.