PODHALAŃSKI SERWIS INFORMACYJNY Podhalański Serwis Informacyjny WATRA
« Wrzesień 2011 123456789101112131415161718192021222324252627282930 »

Zakopane

Góry

Wystawa "Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości"

Środa, 28 września 2011 r.
Autor: Wojciech Szatkowski

Plakat wystawyPowojenne dzieje Zakopanego są najbardziej zapoznanym okresem jego historii. Tymczasem odchodzą kolejni świadkowie, a wraz z nimi często niemal jedyna szansa dokumentacji najnowszych dziejów miasta. Wystawa "Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości" częściowo zapełnia tę lukę, przedstawiając znaczące postaci w historii Zakopanego okresu powojennego, osoby aktywne w latach 1945-2010. Bohaterowie wystawy prezentowani są przez swoje portrety – zdjęcia dużego formatu, krótki życiorys, kilka ciekawych, charakterystycznych zdjęć mniejszego formatu oraz artefakty wiążące się z ich działalnością. 2 października – 31 grudnia 2011. Galeria Sztuki im. W. i J. Kulczyckich Zakopane, ul. Koziniec 8, www.muzeumtatrzanskie.pl


Kuba Szpilka, Maciej Krupa i Piotr Mazik, autorzy wystawy i wydawnictwa Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości, mówią o swoim projekcie:

„Liczba publikacji poświęconych początkom Zakopanego, czy też okresowi jego wzrostu i świetności (do roku 1914), a nawet międzywojniu, wielokrotnie przerasta świadectwa poświęcone współczesności, a w szczególności dekadom po 1945 roku. Mimo dalece doskonalszym sposobom dokumentacji, łatwiej dotrzeć do opublikowanych świadectw – tekstów, zdjęć – z czasów doktora Chałubińskiego, niż z lat 60. i 70. XX wieku.

Projekt wystawy Zakopiańczycy ma w założeniu częściowo zapełnić tę lukę. Jak napisał ostatnio Karl-Markus Gauss: Zainteresowanie przeszłością zanika wraz z wiarą w siebie, wiarą w możliwość kształtowania własnej przyszłości. Kto nie potrafi widzieć siebie i swojej egzystencji w kontekście historycznym, a przynajmniej w kontekście historii własnej rodziny, ten wraz z przeszłością traci też przyszłość (…) przyszłość ma się tylko wtedy, gdy nie próbuje się istnieć w stanie gorliwej bezpamięci. Mniejszości mogą mianowicie przetrwać tylko dzięki nieustannemu uświadamianiu sobie swej własnej przeszłości, pochodzenia, opresji i niepowodzeń przodków, walki o przeżycie. Jeśli utracą pamięć zbiorową, wiedzę o tym, jak stały się tym, czym są, przegrają. Zakopiańska społeczność, zakopiańska mniejszość, jest w takiej właśnie sytuacji. Brak u nas poważnej debaty historycznej, brak świadomości, że historia jest mistrzynią życia, brak także debaty publicznej na temat teraźniejszości. Na świecie, a nawet w szczątkowej wersji w Polsce, istnieje świadomość konieczności budzenia świadomości historycznej. Stąd wzrastająca popularność tzw. oral history – historii mówionej, prywatnej, która stanowi ważną i istotną część doświadczenia zbiorowego. Odchodzą świadkowie wydarzeń, wkrótce odejdą i ci, którzy ich pamiętają, którzy osobiście się z nimi zetknęli. Można powiedzieć, że odchodzi pamięć. To ostatnia chwila, aby temu zapobiec. A otwarta formuła naszego projektu, pozwoli na jego kontynuację, na zagospodarowywanie kolejnych obszarów zakopiańskiej niepamięci.

Kultura ludowa dziś, jeżeli nie ma być widziana i rozumiana jako martwe pojęcie, musi być wiązana z regionalnością, z duchową przestrzenią, którą nazywa się Małą Ojczyzną, nazywa się Domem. Ludowość w żaden sposób nie może być wiązana z wykonywanym zajęciem, z przynależnością do określonej klasy społecznej, nie są to określenia dezawuujące, czy wartościujące. Lud dziś to wspólnota, która definiuje się przez swoja terytorialność, a nie przez pochodzenie społeczne, narodowe czy zajęcie. Ludowość jest procesem, jest nieustannym stwarzaniem się, jest namysłem nad tym co było, jak się jest i gdzie się chce zmierzać. Jej cechą jest przywiązanie do tradycji i jej reinterpretacja.

Zakopiańska ludowość była zawsze kreacją łączącą różnorodne tradycje. Namysł nad tym wydarzeniem, którego wyrazem były rozmaite działania kulturalne, po II wojnie światowej stracił swoją intensywność i krytyczność zawłaszczony przez jedną ideową opcję.

Celem wystawy Zakopiańczycy..., odwołującej się do pamięci, jest przywracanie i wzmacnianie procesu, który stwarza tę kulturę, dzięki któremu można w niej uczestniczyć i być jego częścią. Portrety ludzi, będące śladami ich obecności w pamięci współczesnych służą przywołaniu przeszłości, kontynuowaniu przerwanej narracji. Wystawa nie narzuca żadnej konkretnej interpretacji, niczego nie chce zamykać, czy określać. Widzi swoją realizację w zachęcie do odpominania, ożywianiu wspomnień, ożywiającej obecności pamięci, którą twarze ludzi czynią możliwą”.

Wystawie towarzyszy wydawnictwo Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości wydane przez Tatrzański Park Narodowy.

Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przy wsparciu Tatrzańskiego Parku Narodowego, Burmistrza Miasta Zakopane, Biura Promocji Zakopanego, Ośrodka Narciarskiego Kotelnica Białczańska, Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

 

Autorzy wystawy:

Kuba Szpilka, Maciej Krupa, Piotr Mazik

 

Projekt plastyczny:

Marcin Rząsa, współpraca - Jarosław Hulbój

 

Projekty druków reklamowych:

Magdalena Ciszewska-Rząsa

 

Komisarz wystawy:

Anna Wende-Surmiak

 

Za szczególnie cenny wkład w wystawę organizatorzy dziękują Panu Franciszkowi Spytkowi

 

Patronat naukowy:

Konteksty – Polska Sztuka Ludowa

Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie

 

Patronat medialny:

Dziennik Polski

Gazeta Wyborcza

Podhalański Serwis Informacyjny "Watra"

Radio Kraków

TVP Kraków

Tygodnik Podhalański

Tygodnik Powszechny

Wydawnictwo „Czarne”

Wydawnictwo TATRY

Zakopane-life.com

Zobacz w naszym sklepie:
  • Bańka choinkowa IBańka choinkowa IBańka choinkowa (plastik) obleczona ręcznie wykonanym materiałem, ze wstążeczką i sznureczkiem. Obwód ok. 26 cm.
    16 zł
  • Poduszka brązowaPoduszka brązowaPoduszka z sukna filcowego w kolorze ciemno-brązowym z motywem ludowym haftowanym ręcznie, wypełniona materiałem syntetycznym. Wymiary ok. 38 na 38 cm.
    100 zł
  • Wisiorek "Sopel"Wisiorek "Sopel"Wisiorek z kwarcem pokrytym tytanem. Obw. 60 cm. Dł. zawieszki 3,5 cm.
    60 zł

Powered by WEBIMPRESS
Podhalański Serwis Informacyjny "Watra" czeka na informacje od Internautów. Mogą to być teksty, reportaże, czy foto-relacje.
Czekamy również na zaproszenia dotyczące zbliżających się wydarzeń społecznych, kulturalnych, politycznych.
Jeżeli tylko dysponować będziemy czasem wyślemy tam naszego reportera.

Kontakt: kontakt@watra.pl, tel. (+48) 606 151 137

Powielanie, kopiowanie oraz rozpowszechnianie w jakikolwiek sposób materiałów zawartych w Podhalańskim Serwisie Informacyjnym WATRA bez zgody właściciela jest zabronione.