Zaruski, Bednarski i Barabasz... - udany wieczór górski w Dworcu Tatrzańskim!

W dniu 21 października 2010 r. w Dworcu Tatrzańskim w Zakopanem odbył się pierwszy wieczór z cyklu „Muzeum Tatrzańskie w Dworcu Tatrzańskim”, poświęcony głównie Mariuszowi Zaruskiemu, ale nie tylko... Poprowadził go Wojciech Szatkowski. Dodatkową atrakcją były filmy ze zbiorów Narodowego Muzeum Gór w Turynie. Spotkanie rozpoczęło się od obrazu, pokazującego zdobywanie słynnego szczytu Matterhorn granią Lwa, czyli od strony włoskiej. W spotkaniu wzięło udział ok. 170 osób.

Gości przywitał Michał Pietrzak, który prowadzi klubo-kawiarnię w Dworcu Tatrzańskim. Dzięki niemu Dworzec Tatrzański znowu stał się ważnym miejscem na mapie kulturalnej Zakopanego. Spotkanie rozpoczął niemy film z 1911 r. o Monte Cervino, czyli o wejściu na Matterhorn granią Lwa. Film pochodzi ze zbiorów Museo Nazionale della Montagna w Turynie. Film jest niemy, dlatego na fortepianie grał pan Jerzy, który stworzył muzykę idealnie pasującą do pokazywanej na ekranie wspinaczki. Widoczne były kolejne etapy wejścia na Matterhorn, słynny „Matt” - trudny alpejski szczyt. Potem została pokazana prezentacja multimedialna z archiwalnych zdjęć. Tematem głównym wieczoru były kobiety w życiu twórcy Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, znanego narciarza i taternika, Mariusza Zaruskiego. Pierwsza z nich była Eufrozyna, matka Mariusza, która wychowała go w rodzinnym majątku w Dumanowie, a potem wysłała po dalsze nauki do Odessy. Tam Zaruski zakochał się bezgranicznie w Maryli. Zachowały się tylko trzy jego listy (zostały w części zaprezentowane), w których zazdrościł gwiazdom, że mogą one świecić nad głową Maryli, a jego tam nie ma! Stwierdził też w jednym z nich, że w proch starłby każdego, kto by choćby jednym słowem ją obraził! Niestety nie zachowały się informacje, dotyczące nazwiska wybranki serca 19-letniego Mariusza. W każdym razie było to niezwykle silne uczucie... Trzecią bardzo ważną kobietą w jego życiu, przedstawioną na wykładzie, była Izabela z domu Kietlińska, z którą wziął ślub w listopadzie 1901 r. Najpierw „Państwo Marjuszostwo” krótko mieszkali w Krakowie, a potem zamieszkali w Zakopanem, w willi „Krywań”. Mieszkali tu w latach 1904-1914. Izabela dzielnie wspierała swojego męża w jego licznych pasjach, działalności narciarskiej, taternickiej, społecznej i wreszcie pracy w Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym, którego Zaruski był pierwszym Naczelnikiem, w latach 1909-1914. Nic też dziwnego, że w Zakopanem nazywano Zaruskiego „królem Tatr”... Wśród licznie prezentowanych zdjęć nie zabrakło fotografii morskich Zaruskiego i jego żony m.in. zdjęć na pokładzie „Zawiszy Czarnego”, oraz fotografii Zaruskiego jako adiutanta Prezydenta RP, Stanisława Wojciechowskiego i jako starosty morskiego (na rynku w Pucku). W następnej części spotkania został przedstawiony kolejny ze znanych w Zakopanem w początkach XX wieku ludzi Gór, wspinacz znakomity i ratownik TOPR – Henryk Bednarski. Osobnym dodatkiem do tej jakże barwnej postaci były opowieści o wiosennych spotkaniach z niedźwiedziami w Dolinie Jaworowej i Koprowej, pochodzące z książki Stanisława Zielińskiego i Wandy Gentil-Tippenhauer „W stronę Pysznej”, które przeczytała Julita Opalach z Działu Sztuki Muzeum Tatrzańskiego. W ostatniej części wieczoru zostały zaprezentowane zdjęcia archiwalne z działalności narciarskiej Stanisława Barabasza, a dotyczące jego wejścia na nartach z Janem Fischerem do Czarnego Stawu Gąsienicowego, w roku 1894. Elementem zamykającym spotkanie była prezentacja „Mój narciarski świat...”, w której zaprezentowano zdjęcia z wycieczek ski-turowych w Tatrach Zachodnich i Wysokich z muzyką Andrea Bocelliego i Georgii „Vivo per lei” i Hansa Zimmera „Red Warrior”. Następnie można było oglądnąć jeszcze dwa filmy ze zbiorów Muzeum w Turynie. W sumie wykład i pokazy filmowe trwały ok. 2 godzin, ale spotkania kuluarowe przeciągnęły się do późnych godzin nocnych... Następne spotkanie „Muzeum Tatrzańskie w Dworcu Tatrzańskim” już niedługo, bo 4 listopada (czwartek) a jego gośćmi będą Marco Ribetti i Gilberto Merlante z Narodowego Muzeum Gór w Turynie. Serdecznie zapraszamy!

Serdecznie dziękujemy Museo Nazionale della Montagna w Turynie za możliwość pokazania archiwalnych filmów o zdobywaniu Matterhornu.

 Patronat internetowy nad spotkaniem sprawował Podhalański Serwis Internetowy Watra, a patronat prasowy „Dziennik Polski”.

 Podziękowania dla p. Mirosława Kuklika za materiały dotyczące Izabeli Zaruskiej.

 W naszej foto-galerii: zdjęcia archiwalne ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego, Mirosława Kuklika, zdjęcia Henryka Bednarskiego ze zbiorów Artura Prosałowskiego i fotografie Stanisława Barabasza ze zbiorów p. Dvoraka. Dziękujemy za możliwośc ich wykorzystania.

Serdeczne podziękowania dla Andrzeja Samardaka za udostępnienie zdjęć z wieczoru w Dworcu Tatrzańskim.