Ostatnia droga Józefa Uznańskiego

23 lutego o godz. 14.00 na cmentarzu przy ul. Nowotarskiej w Zakopanem odbył się pogrzeb Józefa Uznańskiego, narciarza i ratownika TOPR, legendarnego bohatera brawurowego skoku z wagonika kolejki na Kasprowy Wierch w ucieczce przed Niemcami.

JÓZEF UZNAŃSKI, narciarz, ratownik górski; ur. 30 marca 1924 w Zakopanem syn Józefa i Marii z domu Gąsienica-Juhas; wdowiec: Daniela Pilarczyk (zm.
1987); dzieci: Wojciech. W 1938 (w wieku 14 lat) brał udział w
międzynarodowych zawodach seniorów (18 miejsce w biegu zjazdowym i 8 w
slalomie). W czasie II wojny światowej żołnierz Związku Walki Zbrojnej, a
następnie 1. Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej. Słynny ze swojego
brawurowego wyczynu, którego dokonał w 1944 wyskakując z dojeżdżającego do górnej stacji wagonika kolejki linowej na Kasprowy Wierch, gdy dowiedział
się, że na peronie czekają na niego hitlerowcy. Jego ucieczka stała się
inspiracją do nakręcenia filmu fabularnego oraz tematem opowieści niemal
każdego przewodnika tatrzańskiego. Po wojnie za działalność w Armii Krajowej
trzykrotnie aresztowany (pierwszy raz przez NKWD i dwa razy przez Urząd
Bezpieczeństwa) ale każdorazowo udało mu się uciec z więzienia. Od 1957
ratownik górski (brał udział w 313 wyprawach ratunkowych i ok. 200
interwencjach narciarskich). W latach 60. jako pierwszy w historii polskiego
ratownictwa z pomocą zestawu alpejskiego Grammingera wykonał długie zjazdy
na wschodniej ścianie Mięguszowieckiego Szczytu i na Kazalnicy
Mięguszowieckiej. Pionier wyszkolenia psów ratowniczych w Tatrach.
Instruktor narciarski i przewodnik tatrzański II klasy. Członek: Światowego
Związku b. Żołnierzy Armii Krajowej, Ligi Obrony Kraju, Polskiego Związku
Narciarskiego. Odznaczenia: Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia
Polski, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Armii Krajowej,
Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi, Srebrny Krzyż zasługi, Brązowy Krzyż
zasługi, medal "Za ofiarność i odwagę", srebrny medal "Za wybitne
osiągnięcia sportowe", złota odznaka "Za zasługi dla Zakopanego", złota
odznaka Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, złota odznaka
Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, odznaka "Za wzorową pracę w służbie zdrowia", medal "400-lat Zakopanego". Zainteresowania/hobby: narty, polowanie.

Źródło: Słownik Biograficzny Podhalanie T.2