Kontrowersje wokół Organów Hasiora

Związek Podhalan, Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" w Zakopanem, Związek Polskiego Spisza, Towarzystwo Przyjaciół Orawy oraz Klub im. Wł. Zamoyskiego wystosowały wspólnie oświadczenie, w którym protestują przeciwko planom renowacji pomnika na przełęczy Snozka upamiętniającego poległych w walce o utrwalanie władzy ludowej.

Inicjatywę odnowienia popadającego w coraz większą ruinę pomnika podjął wójt gmin Czorsztyn, finansowo zamierza ją wesprzeć także Rada Miasta Zakopanego, która podjęła już stosowną uchwałę. Sprzeciwiali się jej radni z Klubu im. Wł. Zamoyskiego. Teraz do protestu przyłączyły się kolejne organizacje, poparł go również Instytut Pamięci Narodowej. W oświadczeniu przedstawiciele wymienionych stowarzyszeń domagają się od Wojewody Małopolskiego podjęcia stosownych działań w sprawie stwierdzenia nieważności uchwał samorządów gminnych w Zakopanem i Czorsztynie. Apelują również do radnych, aby po ponownym rozważeniu sprawy wycofali się z obrażającego godność narodową zamysłu renowacji pomnika. Powołują się przy tym na Art. 256 Kodeksu Karnego, który zakazuje publicznego propagowania faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa.
W roku bieżącym obchodziliśmy uroczyście różne rocznice patriotyczne, w tym 20-lecie upadku systemu totalitarnego w Polsce i Europie Środkowej. (…)
Tymczasem, w roku obchodów uwolnienia Polski spod komunistycznego dyktatu władze gminy Czorsztyn podjęły inicjatywę zbiórki funduszy na renowację pomnika, tzw. "Organów Hasiora" opatrzonego jednoznaczną inskrypcją: "wiernym synom Ojczyzny, poległym na Podhalu w walce o utrwalanie władzy ludowej".
W zamyśle fundatorów pomnik miał upamiętniać pracowników Urzędu Bezpieczeństwa poległych w latach czterdziestych XX w. w walce z ruchem oporu przeciwstawiającym się zniewoleniu Polski i wprowadzeniu systemu totalitarnego. Inskrypcja i dedykacja pomnika do dnia dzisiejszego nie została zmieniona.(...)
Utrzymywanie tego rodzaju pomników w niepodległej Polsce i wydatkowanie środków publicznych na ich restaurowanie w naszym przekonaniu jest niezgodne z  porządkiem prawnym Rzeczypospolitej Polskiej, a jednocześnie jest działaniem niewychowawczym, pochwalą zbrodniczej ideologii i zdrady Ojczyzny. Nie można tolerować utrwalania obecności w sferze publicznej symboli tego, co przyniosło Polsce i narodowi zniewolenia i upokorzenia i co stanowi zaprzeczenie wartości deklarowanych w tekście i preambule do Konstytucji RP.
Celowość odnowienia pomnika hańby jest ponadto wątpliwa wobec innych potrzeb w sferze renowacji zabytków kultury na terenie naszego regionu, na które brakuje środków, pomimo iż nie budzą one kontrowersji - napisano w oświadczeniu.
Nie negując artystycznych walorów dorobku Władysława Hasiora, pragnę zwrócić uwagę, że realizacja przedmiotowego przedsięwzięcia miała służyć upamiętnieniu funkcjonariuszy aparatu terroru stalinowskiego państwa w okresie łamania oporu społeczeństwa, budowy podstaw totalitarnego sytemu władzy oraz bezwzględnej rozprawy ze środowiskami niepodległościowymi.(...)
Pomnik ten pozostaje ważnym świadectwem wykorzystania sztuki do funkcji propagandowych. Wydaje się, że właściwym dla niego miejscem powinien być jeden z funkcjonujących parków - muzeów socrealizmu i komunistycznej propagandy, gdzie byłby prezentowany jako obiekt artystyczny i świadectwo minionej epoki. Tylko w takim miejscu może zostać zachowany bez pełnienia politycznych funkcji, dla których został stworzony - napisał z kolei Marek Lasota, dyrektor oddziału IPN w Krakowie.