Pieśni sefardyjskie Anny Riveiro i pieśni cygańskie Teresy Mirgi

W sobotę 19 listopada 2016 roku na Zamku Królewskim w Warszawie, w Pałacu pod Blachą, odbyła się wyjątkowa podróż muzyczna w ramach cyklu "Barwy Orientu”, w której przewodnikiem była pieśniarka Anna Riveiro a towarzyszyła jej wybitna multi instrumentalistka Marta Maślanka. Jak podaje autorka koncertu opowieść muzyczna ENTRE LOS MUNDOS... osnuta jest pomiędzy różnymi światami... Światem dawnym i współczesnym... Światem dawnej Hiszpanii, Orientu i Polski.

ANNA RIVEIRO jest jedyną śpiewaczką pieśni sefardyjskich w Polsce o tak ogromnej wiedzy w zakresie kultury i muzyki sefardyjskiej. Muzyka sefardyjska ma dla niej również wyraz bardzo osobisty. Podczas sobotniego koncertu artystka zaprezentowała pieśni, które należą do jej najbardziej ulubionych.

W programie koncertu ENTRE LOS MUNDOS znalazły się nie tylko pieśni sefardyjskie ale też pieśni hebrajskie, staro hiszpańskie i polskie we współczesnych aranżacjach. Tematyka koncertu odnosi się zarówno do średniowiecznych korzeni muzyki sefardyjskiej jak też ukazuje jej współczesne oblicze jako tradycji żywej.

Anna Riveiro śpiewa w oryginalnym języku Żydów sefardyjskich, ladino, stosując w śpiewie techniki bliskie dawnym i ludowym praktykom wykonawczym. Wykonawczyniami koncertu były: Anna Riveiro: śpiew, gitara, lira korbowa, scenariusz koncertu oraz Marta Maślanka: cymbały, darabuka, Jaff, riqq. W imieniu organizatorów widzów przywitała i opowiedziała o imprezach odbywających się w ramach cyklu ,,Barwy Orientu” Pani Agnieszka Jędrzejewska-Kurek.
Jak podaje Wikipedia określenie Sefardyjczycy (także Spaniolowie ) czyli  Żydzi sefardyjscy pochodzi  od  hebrajskiego słowa Sefarad  ( Hiszpania i Portugalia) dotyczy  ludności żydowskiej zamieszkującej obszar Półwyspu Iberyjskiego, posługującej się dialektami judeo - romańskimi. Sefardyjczycy od Aszkenazyjczyków różnią się, obok języka (Sefardyjczycy – ladino, Aszkenazyjczycy – jidysz), rytuałem religijnym.

Współpracuje z wieloma instytucjami kulturalnymi w Polsce m.in. Instytutem Cervantesa w Warszawie i Polskim Radiem PR 2, pod których patronatem ukazała się jej płyta koncertowa z pieśniami sefardyjskimi: LUNAS OLVIDADAS. Ostatnia płyta: DOS AMANTES nagrana w Studiu Koncertowym S1 Polskiego Radia była owocem projektu: BAJO EL CIELO DE SEFARAD (POD NIEBEM SEFARDAD), zorganizowanego przez artystkę we współpracy z Instytutem Cervantesa, Polskim Radiem oraz Zamkiem Królewskim w Warszawie.

Pieśni sefardyjskie w interpretacji Anny Riveiro zachowały coś z żydowskiej nostalgii, hiszpańskiego żywiołu i orientalnej zmysłowości. Pozwalają zatopić się w magii Orientu, na chwilę, na godzinę… na całe życie?       Polska  The  Times 

Anna Riveiro to jedna z najbardziej charakterystycznych polskich wokalistek. Wyjątkowy głos, o ciepłej, południowej barwie oraz różnorodne inspiracje muzyczne pozwalają zająć jej szczególne miejsce na polskiej i światowej scenie muzycznej.

Jazz Forum, The European Jazz Magazin

W niedzielę, 20 listopada, 2016 roku - w Studio Koncertowym PR im. Władysława Szpilmana - odbył się, w ramach cyklu „Muzyczna Scena Tradycji,” koncert Teresy Mirgi  - cygańskiej  poetki, pieśniarki, gitarzystki, kompozytorki ,  założycielki i liderki cygańskiego zespołu Kałe Bała (Czarne Włosy). Teresie Mirdze w koncercie towarzyszyli Jacek Kacica i Piotr Hortmanowicz a redaktor  Kuba  Borysiak czuwał nad organizacją całości i poprowadził rozmowę z wykonawcami tego wydarzenia muzycznego. Ponadto w przerwie koncertu o Cyganach (Romach) w Polsce opowiadał gość programu Andrzej Grzymała-Kozłowski, znawca spraw romskich i pomysłodawca Muzeum Kultury Romów. Jak usłyszeliśmy muzeum jest już formalnie zarejestrowane przez Ministerstwo Kultury. Placówka nie ma jeszcze siedziby i ekspozycji, ale ma już bogate zbiory będące  prywatną kolekcją Andrzeja Grzymała-Kozłowskiego.

TERESA MIRGA - cygańska poetka, pieśniarka, gitarzystka, kompozytorka, założycielka i liderka cygańskiego zespołu Kałe Bała. Urodziła się i dorastała na polskim Spiszu, w cygańskiej osadzie w Czarnej Górze, gdzie mieszka do dziś. Wywodzi się z Cyganów Karpackich (grupa Bergitka Roma), jednej z czterech grup cygańskich w Polsce. Ta właśnie grupa od kilku wieków prowadzi osiadły tryb życia. Swoją twórczość prezentuje podczas solowych występów oraz wspólnie z zespołem Kałe Bała.

Obok utworów własnych Teresa Mirga wykonuje także pieśni należące do tradycji muzycznej Cyganów na Słowacji i Bałkanach oraz stare pieśni Cyganów Karpackich w tradycyjnych i w zupełnie nowych opracowaniach.
Podczas swojej kilkunastoletniej działalności z zespołem  Kałe Bała wydane zostało kilka płyt, m.in: "Pieśni wielkopostne i żałobne", "Od Bałkanów do Karpat", "Kaj Treder Romałe", "Niewiele nam trzeba : pieśni z Czarnej Góry", "Ćori som me". Kałe Bała wraz z Teresa Mirgą brali udział w licznych festiwalach i konkursach, m.in.w Festiwalu Muzyki Dawnej w Nowym Sączu,

Międzynarodowych Spotkaniach Zespołów Cygańskich „Romane Dyvesa” w Gorzowie Wielkopolskim, Mikołajkach Folkowych w Lublinie. Zespół koncertował także za granicą (Szwecja, Niemcy, Wielka Brytania) oraz dokonał licznych nagrań dla Polskiego Radia i Telewizji.

Poezja Teresy Mirgi została wydana w trzech tomikach wierszy: Soske kawka? (1992), Pieśni z Czarnej Góry (1999) oraz Wiersze i pieśni (2006).
Wykonawcy koncertu :Teresa Mirga : gitara klasyczna, śpiew, scenariusz koncertu; Piotr Hortmanowicz: gitara typu flamenco oraz  Jacek Kacica: cajon      skrzynia  i dzban metalowy.

Z ważniejszych publikacji Teresy Mirgi warto wspomnieć kasetę Srebrna piosenka (FF Folk, Zakopane), płytę Czarna jestem (Unicorno, Berlin), nagrania Polskiego Radia w ramach serii Muzyka Źródeł, jak też wydane nakładem Spółki Poetów - Koło Podkowy dwa tomy wierszy: Czemu tak? (1994) i wspomniane wcześniej Pieśni z Czarnej Góry (1994).