PORTRET MUZYKÓW WYSP ŚWIATA

Portrety artystów zamieszkujących wyspy świata powstały w trakcie 9. Warszawskiego Festiwalu Skrzyżowania Kultur trwającego od 25. do 29. września 2013 roku. Tematem festiwalu były wyspy a bohaterami artyści mieszkający na nich. Warszawski Festiwal z reguły poświęcony jest prezentacji wielokulturowości i różnorodności świata. W czasie tegorocznego festiwalu koncertowali soliści i zespoły prezentujące gatunki muzyczne, sposób interpretacji i instrumentarium powstałe często w szczególnych, wyspiarskich warunkach.

Każdy z zakątków świata– Belize i Honduras, Trynidad i Tobago, Dżerba, Sardynia, Reunion, Irlandia, Nowa Zelandia, Sycylia oraz wyspy kanadyjskie mają swoją własną historię  i legendy. Opowiadają one  o potomkach afrykańskich czarnych niewolników,  rozbitkach morskich i duchach.

Finał festiwalu był okazją do poznania ekspresyjnej muzyki Garifunów z Belize i Hondurasu.

ALBUM 1. STRAŻNICY TRADYCJI

W koncercie zespołu TENORES DI BITTI MIALINU z Sardynii udział wzięli najsłynniejsi śpiewacy znani z perfekcyjnie wykonanych pieśni polifonicznych.

Tradycja wykonywanego przez nich śpiewu cantu a tenore sięga trzech tysięcy lat. Od 2005 roku śpiew ten uznawany jest  oficjalnie za Arcydzieło Ustnego i Niematerialnego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO. Zespół osiągnął perfekcyjną synchronizację dzięki której ich śpiew jest niezwykłym studium potęgi ludzkiego głosu. W trakcie występu muzycy stoją naprzeciw siebie w kole,  niekiedy trzymając się za ramiona.

Koncert DANYELA WARO, Bohatera Reunionu,  wyspy na  Oceanie Indyjskim, uznawanego za legendę muzyki maloya  (oceaniczny blues z Reunionu), wpisanej na listę światowego dziedzictwa UNESCO, przybrał formę udzielającego się słuchaczom transu.

Artysta śpiewa w języku kreolskim, jednocześnie grając na wykonanych przez siebie instrumentach: kayanm to płaski instrument wykonany z trzcinowych łodyg i wypełniony nasionami szafranu, router to wielki bęben z beczki po rumie, z naciągniętą krowią skórą.

ALBUM 2. MISTRZOWIE I SZAMANI

KEMARA KENNEDY i LAURENCE KERSHAW tancerze zespołu MOANA & THE TRIBE są specjalistami od tańca haka, performansów oraz sztuk walki.

Taniec haka to tradycyjny okrzyk bojowy, a także taniec ludów maoryskich z Nowej Zelandii.

Haka wykonuje się wspólnie, żywiołowo tupiąc nogami i pokrzykując dla zwiększenia efektu.

CHARLOTTE QAMANIQ & KATHLEEN MERRITT pochodzą z arktycznych wysp Kanady. Promują dawną kulturę Inuitów – ludów,  które przybyły do Ameryki Północnej z Azji.

Na festiwalu artystki prezentowały tradycyjny inuicki śpiew gardłowy katajjaq. Wykonuje się go w parach. Stojąc naprzeciw siebie artystki trzymają się za ramiona i balansując przenoszą ciężar ciała z jednej nogi na drugą.

Wokalistki w śpiewie naśladują życie zwierząt, śpiew ptaków, wiatr i codzienne odgłosy np. młynek do kawy lub odkurzacz.

CARMELO SALEMI to wirtuoz gry na antycznym, sycylijskim flecie pasterskim. SOFIEN ZAIDI jest sufickim wokalistą z Dżerby. Prezentuje on śpiew arabski i bendir.

Natomiast ZESPÓŁ LINDIGO, z wyspy Reunion, w swojej muzyce i śpiewie  czerpie z tradycji maloya oraz polifonicznego śpiewu  Madagaskaru. Proponuje jednak radosną wersję maloya, bez przesadnego spoglądania w przeszłość.

ALBUM 3. KRÓLOWE RYTMU

CALYPSO ROSE z Trynidadu i Tobago,  ambasadorka muzyki Karaibów, słynna ze zmysłowych koncertów. Jedyna kobieta uhonorowana tytułem Monarchy Calypso.

Jest porównywana do Arety Franklin, Cesarii Evory i Celii Cruz. W swoim repertuarze ma ona utwory z pogranicza bluesa, gospel, reggae i calypso – stylu muzycznego wywodzącego się z Karaibów, złożonego z radosnych melodii i żywego rytmu wygrywanego na blaszanych bębnach.

MOANA & THE TRIBE to zespół z Nowej Zelandii tworzący własną mieszankę stylów tradycyjnych i współczesnych. Przesuwa granice muzyki maoryskiej, łącząc style taonga  poro, haka i kantyki z soulem, reggae i muzyką klasyczną.

Liderka zespołu jest Moana Maniapoto. To najznamienitszy głos maoryski. Na scenie wraz z Moaną występują półnadzy tancerze maoryskiego tańca wojennego  haka. Podczas bardzo intensywnego tańca używają całego ciała, a mimika twarzy jest wówczas  niezwykle ekspresyjna.

ALBUM 4. GŁOS CZARNYCH KARAIBÓW

THE GARIFUNA COLLECTIVE  (Belize - Honduras)  są  przedstawicielami liczącej obecnie 600. tys. osób  grupy etnicznej Garifuna. Nazywani Czarnymi Karaibami,  wywodzą  się od afrykańskich niewolników, którzy uciekając z niewoli zamieszkali na wyspie Saint Vincent na Morzu Karaibskim a następnie  podbici przez Brytyjczyków zostali przesiedleni na terytorium od Belize po Nikaraguę.

W Belize został powołany zespół o obecnej nazwie The Garifuna Collectiva. Liderem muzyczno – społecznego odrodzenia się Garifunów jest Aurelio Martinez, znakomity perkusista, kompozytor, wokalista , a także pierwszy parlamentarzysta Garifuna w Hondurasie.