Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia

18 maja, w Noc Muzeów, Tatrzański Park Narodowy otworzy nowy obiekt edukacyjny. Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia, położone u wylotu Doliny Kościeliskiej, wykorzystując zaskakujące rozwiązania architektoniczne i przemyślaną narrację, odsłoni tajemnice Tatr. Tatry. Opisane, zbadane, a mimo to wciąż tajemnicze. Czy można opowiedzieć ich historię na nowo? Spojrzeć na nie tak, by zobaczyć niewidoczne? W Tatrzańskim Archiwum Planety Ziemia będzie można na najwyższe polskie góry inaczej.

TAPZ kilkoma salami wypełnionymi unikalnymi i zaskakującymi zbiorami oraz interaktywnymi instalacjami snuje fascynującą opowieść o historii powstawania Tatr, a z nią o dziejach naszej planety i nas samych – spadkobiercach milionów lat ewolucji. Zwiedzający będą mogli obejrzeć z bliska między innymi naturalnej wielkości dinozaura czy niedźwiedzia jaskiniowego.

Autorzy scenariusza wystawy dołożyli starań, aby wyobraźnia odwiedzających była pobudzana na wielu płaszczyznach: intelektualnej, emocjonalnej i praktycznej, co ma sprzyjać głębszemu zrozumieniu i poszanowaniu tatrzańskiej przyrody. Przechodzimy przez siedem sal, z których każda oferuje inny, ale komplementarny w kontekście całości zakres wiedzy – od temperatury i ciśnienia, przez salę dotyczącą wody, gdzie będzie można spotkać dinozaura, po grawitację i w końcu same już Tatry. Tak rozumiemy edukację przyrodniczą XXI wieku – holistyczne – mówi Adam Kowalski z firmy KOPTON, autor scenariusza wystawy stałej. TAPZ w całości umieszczony jest pod ziemią. – Bryła architektoniczna archiwum była prawdziwym wyzwaniem.

Powstawało ono w parku narodowym, co oznaczało, że budynek nie może zakłócać naturalnego widoku. Tak zrodziła się koncepcja obiektu usytuowanego poniżej naturalnego ukształtowania terenu. To było najtrudniejsze zadanie w mojej dotychczasowej karierze, jednak dzisiaj mogę powiedzieć z pełną odpowiedzialnością, że jest też ono moim największym powodem do dumy – mówi Wojciech Gajewski ze studia POLE ARCHITEKCI. Budynek TAPZ nie kończy się ostatnią salą – jak niemal wszystkie tego typu centra. TAPZ to żywe archiwum, którego ostatnia ekspozycja to wyjście w Tatry. Góry są zwieńczeniem opowiadanej historii i zaproszeniem do odkrywania ich na nowo.

Misją Tatrzańskiego Parku Narodowego jest nie tylko ochrona przyrody, lecz także pomoc w jej zrozumieniu. Los natury bowiem nie zależy od garstki pracowników parków czy instytucji – mówi Szymon Ziobrowski, dyrektor TPN. – Ocalić przyrodę możemy, tylko rozumiejąc ją, i tylko wspólnie. Fundamentem współczesnej ochrony jest nauka. Lecz naturę można tak naprawdę zrozumieć przy użyciu wyobraźni. A do tego potrzebna jest dobra opowieść. Nauka, opowieść, wspólnota – to wszystko znajdą Państwo w Tatrzańskim Archiwum Planety Ziemia. To jednak nie cała opowieść, a zaledwie jej początek. Resztę dopowiedzą same Tatry.

Informacje praktyczne

Tatrzańskie Archiwum Planety Ziemia znajduje się przy wejściu do Doliny Kościeliskiej. Tuż obok jest przystanek komunikacji publicznej (Kościelisko Kiry) oraz parkingi. W maju TAPZ będzie otwarty od wtorku do niedzieli od godziny 9 do 17 (ostatnie wejście o 15). Od czerwca do września będzie dostępny dla zwiedzających dłużej, od godziny 8 do 18. Bilety można kupić przez Internet na stronie tpn.gov.pl oraz na miejscu. Zwiedzanie odbywa się w grupach pod opieką edukatora i trwa 90 minut. Archiwum jest dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Oferuje przestrzenie i ekspozycje, umożliwiające komfortowe zwiedzanie każdemu.