XXVI Góralskie Posiady Doktora Orawca odbyły się 29 sierpnia 2019 roku w Poroninie. Pierwsza część miała miejsce w Gminnym Ośrodku Kultury (GOK), a druga w „Karczmie Regionalnej Baca” w Poroninie. Historyczne spotkanie zorganizowano w 100. rocznicę utworzenia Związku Podhalan w Polsce. Uchwała Senatu Rzeczypospolitej z dnia 31 lipca 2019 r. głosi: „Związek Podhalan służy dobru Rzeczypospolitej oraz gospodarczemu i kulturalnemu rozwojowi ziem górskich”.

Poświęcone temu wielkiemu Jubileuszowi posiady zorganizowano w 115 rocznicę góralskiego ruchu regionalnego - powołania Związku Górali, w 100 rocznicę powstania Związku Podhalan w Polsce, w 90 rocznicę powstania Związku Podhalan w Północnej Ameryce oraz z okazji wydania książki pt. „Góralskie Posiady Doktora Orawca, tom IV. 

W ramach XXVI Góralskich Posiadów dr. Orawca została zorganizowanana także Góralska Wieczornica w reżyserii dr. B. Orawca-Wyśniego. Wieczornica składała się z odśpiewania hymnu „Jeszcze Polska nie zginęła”, wystawy pt. „Wybitne polskie osobistości. Wielbiciele i piewcy Tatr i Podhala”, koncertu Zespołu „Hanka Rybka z Zespołem”, występu Zespołu „Regle” im. Jana Jędrola, recytacji góralskich wierszy autorstwa F. Łojasa-Kośli i Marii Stoch. Zespół „Hanka Rybka z Zespołem” i Młodzieżowy Zespół Regionalny „Regle” zaprezentowały wspaniały koncert przygotowany specjalnie na Góralską Wieczornicę. Wrzechstronna wokalistka Anna Chowaniec-Stasińska Rybka pięknie śpiewała pieśni góralskie w towarzystwie niezwykle utalentowanych muzyków: Andrzeja Jarząbka (skrzypce), Roberta Czecha (konreabas i basy) oraz Pawła Trebunii-Tutka (altówka). 

Konferansjerami części pierwszej posiadów w GOK-u byli gazda posiadów dr Bronisław Orawiec-Wyśni oraz prezes ZP Andrzej Skupień, którzy m.in. odczytali kilka zdań z Uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 31 lipca 2019 r.W uchwale napisano m.in. "Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża szacunek dla założycieli i działaczy Związku Górali, Związku Podhalan i Związku Podhalan w Ameryce Północnej i apeluje do wszystkich instytucji publicznych i organizacji społecznych o wsparcie wielkiego dzieła, jakim jest kultywowanie tradycji i kultury góralskiej - dla Polski".

Dr Orawiec opisał obrazy składające się na okolicznościową wystawę pt. „Wielbiciele i piewcy Tatr i Podhala”. Podkreślił, że wybrał kilka wybitnych polskich osobistości: Tytus Chałubiński, Mieczysław Karłowicz, Jan Kasprowicz, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Walery Rzewuski, Karol Szymanowski, Władysław Ślewiński i Stanisław Witkiewicz. Zaznaczył, że wielbicielami i częstymi bywalcami Podhala i Tatr byli także wielcy artyści: Wojciech Gerson, Aleksander Kotsis, Helena Modrzejewska, Henryk Sienkiewicz, Leon Wyczółkowski oraz Stefan Żeromski.

B. Orawiec został wyróżniony pamiątkami i materiałami rocznicowymi wydanymi z okazji 100-lecia ZP. Wręczono mu także list gratulacyjny od wójta Gminy Poronin Anity Żegleń przez przedstawicieli Gminy z przewodniczącym Rady Gminy Adamem Pawlikowskim na czele. Od ZP Oddział Poronin otrzymał list z podziękowaniem, który został wręczony przez delegację Oddziału z prezesem Bronisławem Chowańcem-Lejczykiem. 

Dr. B. Orawcowi nadano także Krzyż Kawalerski Orderu Św. Wawrzyńca 

za „pielęgnowanie podhalańskich tradycji, ofiarne zaangażowanie w szerzenie patriotyzmu i pobożności oraz niestrudzone głoszenie chwały Ziemi Tatrzańskiej na dwóch kontynentach”. Dyplom został podpisany przez Dyrektora Generalnego Zjednoczenia Organizacji Historycznych i Strzeleckich Bractwa Kurkowego Rzeczypospolitej, Wielkiego Kanclerza Gniewomira Rokosza-Kuczyńskiego oraz przez Prezesa Zjednoczenia Adama Mariana Gołembowskiego - Hetmana Wielkiego. Ceremonii nadania Krzyża dokonał Gniewomir Rokosz-Kuczyński w asyście Anny Piwnik - dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego.

Bezpośredno po pierwszej części posiadów, goście zostali zaproszeni do „Karczmy Regionalnej Baca”, gdzie miała miejsce druga część posiadów z bogatym programem artystycznym, wystąpieniami gości oraz poczęstunkiem. Po ciepłym posiłku nastąpiło przedstawienie honorowych gości posiadów, którymi byli dr hab. nauk hum. Anna Mlekodaj - profesor Państwowej Podhalańskiej Wyższej Szkoły Zawodowej w Nowym Targu (PPWSZ), pracownik naukowy i wykładowca, były rektor, autor wielu prac i artykułów poświęconych kulturze, poezji i literaturze Podtatrza oraz redaktor i dziennikarz Gniewomir Rokosz-Kuczyński - Wielki Kanclerz Zjednoczenia Bractwa Kurkowego, Dyrektor Generalny Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego, prezes Krajowego Instytutu Społeczno-Gospodarczego, kawaler wielu orderów i odznaczeń. W Karczmie „Baca” odbyła się także ceremonia pasowania na „Harnasia”, którym został Piotr Majerczyk-Tyrlity - znakomity instrumentalista ludowy, laureat wielu ogólnopolskich i międzynarodowych festiwali folklorystycznych, budowniczy instrumentów pasterskich: dud, piszczałek, trombit, złóbcoków, skrzypiec, założyciel i lider zespołu „Siwy Dym”. 

W posiadach uczestniczyło wielu dostojnych gości, którzy przybyli z wielu stron Polski i świata, dwóch księży - proboszcz Parafii Poronin ks. Stanisław Parzygnat oraz ks. dr hab. Władysław Zarębczan, przedstawicieli Zarządu Głównego Związku Podhalan (ZP) w Polsce, Kanadzie i Ameryce, m.in. prezes ZP w Polsce Andrzej Skupień, prezes ZP w Kanadzie Agnieszka Zagórska i wiceprezes ZPPA Zofia Ustupska Bobak. Związek Podhalan reprezentowali także: Józef Michałek - członek ZG ZP, Tomasz Cikowski - ZP Oddział Łącko, Marcin Zubek - prezes ZP Oddział Zakopane, Bronisław Chowaniec-Lejczyk prezes ZP Oddział Poronin, Robert Chowaniec - Honorowy Prezes ZP Oddz. Poronin, Wojciech Dorula - korespondent ZPPA, Bartłomiej Koszarek - dyrektor Bukowiańskiego Centrum Kultury - Dom Ludowy w Bukowinie Tatrzańskiej. Świat nauki reprezentowali: b. Minister Zdrowia RP prof. dr hab. Grzegorz Opala, b. Konsultant Krajowy ds. Kardiochirurgii prof. dr hab. Stanisław Woś, dr med. Jacek Tętnowski, dr Dorota Majerczyk, Zofia Chowaniec, Andrzej Chowaniec-Rybka, Maryla i Józef Majerczykowie oraz ks. dr hab. Władysław Zarębczan. Na posiadach obecni byli też znani działacze i przedstawiciele samorządów terytorialnych, m.in. b. Starosta Tatrzański Andrzej Gąsienica-Makowski oraz b. poseł RP Andrzej Gut-Mostowy, a także najbliższa rodzina dr. Orawca. Świat kultury podhalańskiej reprezentowali wspaniali artyści. Media reprezentowali korespondent ZPPA red. Wojciech Dorula (Chicago), red. Krystyna Teller z portalu Polish News (Floryda). Wszyscy uczestnicy posiadów witani byli tradycyjnym, staropolskim zwyczajem: chlebem, solą i nalewką. Niepowtarzalny podniosły nastrój tworzyła oraz czas umilała góralska muzyka w wykonaniu słynnych podhalańskich muzykantów.

Honorowi goście posiadów, „Harnaś”, liderzy Zespołów, artyści oraz prezesi ZP zostali uhonorowani przez organizatora B. Orawca przygotowanymi w Chicago statuetkami ze „złóbcokami”, statuetkami "góralskiej pary tanecznej na tle Chicagowskich drapaczy chmur" i wygrawerowanymi dedykacjami, medalami Fundacji Posiadów, unikatowymi wykutymi w Chicago Białymi Orłami, okolicznościowymi szarotkami, publikacjami oraz kwiatami. Gazda posiadów uhonorował statuetkami oraz publikacjami także słynnych „Poroniańskich Bronisławów”. 

Na posiadach miała również miejsce promocja nowo wydanej przez dr. B. Orawca-Wyśniego książki pt. „Góralskie Posiady Doktora Orawca” tom IV. Autor publikacji zagaił: Szanowni Państwo, Drodzy zebrani na posiadach Goście, z satysfakcją przypominam, że są to już kolejne XXVI Góralskie Posiady doktora Orawca. Pierwsze posiady odbyły się 28 lat temu w Szałasie przy Hotelu Kasprowy Wierch na stokach Gubałówki w Zakopanem w 1991 roku. Kolejne posiady odbywały się na przemian w Polsce i w Chicago. Wszystkie zostały opisane w książkach pt. Góralskie Posiady Doktora Orawca, tom I (2000), tom II (2004), tom III (2010), tom IV (2019). Publikacje te są dla mnie czymś szczególnym. Są ciągłym poznawaniem i pogłębianiem tradycji, kulury i sztuki podhalańskiej. Dzięki posiadom poznałem wielu znakomitych ludzi. Inspiracją do napisania i wydania IV tomu Góralskich Posiadów Doktora Orawca stały się ważne rocznice związane z regionalnym ruchem podhalańskim. Zdaniem wielu wybitnych znawców regionalizmu, wydane pozycje książkowe są dużym osiągnięciem i wartościowym wkładem do skarbnicy polskiej kultury ludowej. Uważam, że dzięki posiadom i publikacjom uchroniliśmy od zapomnienia rzeczy wzniosłe, sprawy wielkie i twórcze (...) 

W czasie posiadów głos zabrali m.in.: Honorowi Goście XXVI Posiadów - Anna Mlekodaj i Gniewomir Rokosz Kuczyński, Anna Piwnik, Andrzej Skupień, Jan Karpiel Bułecka, Bartłomiej Koszarek, Marcin Zubek, Bronisław Chowaniec-Lejczyk, Zofia Ustupska Bobak, prof. Grzegorz Opala oraz dr med. Jacek Tętnowski. 

W części artystycznej wystąpili znakomici artyści podhalańscy: Jan Karpiel Bułecka, Piotr Majerczyk, Bartłomiej Koszarek, Krzysztof Gocał, Anna Malacina Karpiel, Mirosława Sojka Topór, Jan Trebunia Tutka, Andrzej Chowaniec Rybka, Janina Trebunia Tutka, słynna muzyka góralska, zespół regionalny „Regle”, a także: Gniewomir Rokosz Kuczyński, Jacek Tętnowski i inni. Wiersz Franciszka Łojasa-Kośli pt. Dla Ciebie Bronisławie, w góralskiej nucie pięknie recytowała Ewelina Rzadkosz. Za wspaniałe występy wszyscy otrzymali gromkie brawa. Ciąg dalszy to śpiewy, tańce i polki góralskie. Posiady zakończyła wspólna zabawa do późnych godzin nocnych. Zdjęcia wykonali: Piotr Biel, Wojciech Dorula, Krystyna Teller oraz piszący sprawozdanie. Video nagrał Piotr Biel ze Studia Dalida, a także Wojciech Dorula. 

Na zakończenie XXVI Jubileuszowych Góralskich Posiadów Doktora Orawca, organizator podziękował za miłą, rodzinną, serdeczną atmosferę oraz gorąco zaprosił na kolejne Posiady.

Podpisy zdjęć: 

1. XXVI Góralskie Posiady Doktora Orawca. Gazda Posiadów Bronisław Orawiec-Wyśni otwiera uroczystość w Gminnym Ośrodku Kultury (GOK) w Poroninie. 29 sierpnia 2019 r. 

2. „Góralska Wieczornica” z okazji 115-lecia Zw. Górali, 100-lecia ZP. W pierwszym rzędzie od lewej: Anna Piwnik - dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego, Dyrektor Generalny Instytutu Gniewomir Rokosz-Kuczyński, dr med. Jacek Tętnowski. W drugim rzędzie od lewej: Tadeusz Dzierżęga-Pakuła, Halina Bachleda-Curuś (z domu Dzierżęga), dyrektor Zespołu Szkół im. Legionów Polskich w Poroninie - Zofia Chowaniec.

3.Koncert Zespołu „Hanka Rybka z Zespołem”. W środku wszechstronna wokalistka Anna Chowaniec-Stasińska Rybka. 

4. Gazda Posiadów Bronisław Orawiec-Wyśni składa gratulacje i podziękowanie Zespołowi za wspaniały koncert. Od lewej: Anna Chowaniec Rybka,  prezes ZP Andrzej Skupień.

5.Gazda Posiadów B. Orawiec przedstawia artystkę Ewelinę Rzadkosz.

6.Tancerki Zespołu „Regle”.

7.Popis tańca zbójnickiego.

8.Brawa dla kierownictwa i członków Zespołu „Regle”.

9.B. Orawiec składa podziękowanie przedstawicielom Gminy Poronin za wieloletnią owocną współpracę. Od prawej: dyrektor GOK-u Anna Malacina- Karpiel, przewodniczący Rady Gminy Adam Pawlikowski, prezes ZP Oddz. Poronin Bronisław Chowaniec-Lejczyk, czonkini Rady Gminy Anna Skupień. Z lewej prezes ZP Oddz. Zakopane Marcin Zubek.

10. Zdjęcie pamiątkowe przedstawicieli samorządu Gminy Poronin, gazdy Posiadów, prezesa ZP, kierownictwa i członków Młodzieżowego Zespołu „Regle” im. J. Jędrola. Sala Gminnego Ośrodka Kultury w Poroninie. 29 sierpnia 2019 r.

11. Na scenie prezes ZP Oddz. Zakopane Marcin Zubek i gazda Posiadów Bronisław Orawiec-Wyśni (z ciupagą).

12. Na scenie GOK-u w Poroninie od lewej: Anna Piwnik - dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej Instytutu Tradycji Rzeczypospolitej i Samorządu Terytorialnego, Dyrektor Generalny Instytutu Gniewomir Rokosz-Kuczynski, gazda Posiadów Bronisław Orawiec-Wyśni.

13. Powitanie w „Karczmie Baca”. Od prawej „Harnaś” Bronisław Orawiec-Wyśni, Maryla i Józef Majerczykowie.

14.Powitanie gości przez gazdę Posiadów B. Orawca. „Regionalna Karczma Baca”. Poronin, 29 sierpnia 2019 r.

15.Medal Posiadów dla Honorowego Gościa prof. Anny Mlekodaj.

16.Dyrektor Gniewomir Rokosz-Kuczyński otrzymuje Orła Białego od B. Orawca. 

17.Pamiątkowa fotografia. Od lewej: Anna Piwnik, Bronisław Orawiec-Wyśni. Gniewomir Rokosz-Kuczyński.   

18.Zdjęcie ze słynnymi muzykantami. Siedzą od lewej: Jan Trebunia-Tutka, Wojciech Jędrol, „Królowa Miodu 2019” Klaudia Białoń, Piotr Majerczyk „Tyrlity”, Andrzej Jarząbek, Robert Czech, Paweł Trebunia-Tutka. Stoją od lewej: Anna Piwnik, Gniewomir Rokosz-Kuczyński, Sylvia i Bronisław Orawiec-Wyśni. „Regionalna Karczma Baca”. Poronin, 29 sierpnia 2019 r.

19.„Harnaś” Bronisław Orawiec-Wyśni pasuje ciupagą Piotra Majerczyka ”Tyrlitego” na nowego „Harnasia”. Z prawej Jan Karpiel Bułecka. W tle muzyka góralska. XXVI Góralskie Posiady Doktora Orawca. „Karczma Regionalna Baca”. Poronin, 29 sierpnia 2019 r.

20.Od lewej: Piotr Majerczyk „Tyrlity”, Bronisław i Sylvia Orawiec-Wyśni.

21.Zdjęcie pamiątkowe trzech „Harnasi” z Poronina. Od lewej: Piotr Majerczyk „Tyrlity”, Bronisław Orawiec-Wyśni, Andrzej Skupień. W środku muzykant Paweł Trebunia-Tutka. „Regionalna Karczma Baca”. Poronin. 29 sierpnia 2019 r.

22.Koncert na kozach podhalańskich. Od prawej: Jan Karpiel Bułecka, Krzysztof Gocał, Bartlomiej Koszarek. Z tyłu Wojciech Dorula nagrywający video. Z lewej Bronisław Orawiec-Wyśni.

23.Od prawej: Bartłomiej Koszarek mówi na temat Sabałowych Bajań w Bukowinie Tatrzańskiej i pasowania na „Zbójnika Roku”. Obok Bronisław Orawiec-Wyśni - „Zbójnik Roku” pasowany w w roku 2001”. 

24.Historyczna pamiątkowa fotografia wybitnych podhalańskich kobziarzy i „Harnasi”. Od lewej: Piotr Majerczyk „Tyrlity”, Andrzej Skupień (prezes ZP), Bartłomiej Koszarek, Bronisław Orawiec-Wyśni (gazda Posiadów), Krzysztof Gocał, Jan Karpiel Bułecka. „Regionalna Karczma Baca” w Poroninie. 29 sierpnia 2019 r.

25.Pamiątkowe zdjęcie grupy uczestników XXVI Góralskich Posiadów Doktora Orawca. W środku trzech „Harnasi” od lewej: Andrzej Skupień, Bronisław Orawiec-Wyśni, Piotr Majerczyk „Tyrlity”. „Regionalna Karczma Baca”. Poronin. 29 sierpnia 2019 r.

26.Przewodniczący Komisji ds. Sportu i Rekreacji NRL dr n. med. Jacek Tętnowski ( z prawej) wręcza B. Orawcowi kryształowy puchar z dedykacją.

27.Prof. Grzegorz Opala (z mikrofonem) nagradzany wielkimi brawami.

28.Wsłuchani uczestnicy spotkania w opowieść B. Orawca o posiadach i publikacjach, m.in. od lewej: A. Piwnik, S. Trebunia-Tutka, J. Trebunia-Tutka, M.J. Majerczykowie, T. Dzierżęga-Pakuła, G. Rokosz-Kuczyński, A. Mlekodaj, Z. Bobak-Ustupska, A. Chowaniec-Stasińska Rybka, A. Chowaniec Rybka, A. Zagórska z mężem, J.J. Trebuniowie-Tutka, K. Łukaszczyk.

29.Rodzina Orawców-Wyśnich. Od prawej:Grażyna, Bronisław, Sylvia.

30.Od lewej: Jan Trebunia-Tutka z żoną Joanną, Bronisław Orawiec-Wyśni z żoną Grażyną i córką Sylvią.

31.Od lewej: Halina Bachleda-Curuś (z domu Dzierżęga), Bronisław i Sylvia Orawiec-Wyśni, Zofia Chowaniec.

32.Rodzina Orawców-Wyśnich. Od lewej: Jaromir, Jędrek, Sylvia, Katarzyna, Bronek (syn Jaromira) i Bronisław.

33.Rodzina na XXVI Posiadach. Od lewej: Anna Gąsienica Makowska, Anna Wyrostek, Katarzyna Łukaszczyk, Małgorzata Strączek, Wojciech Łukaszczyk, Sylvia i Bronisław Orawiec-Wyśni, Stanisława Orawiec, Artek Bednarski, Andrzej Gąsienica-Makowski.

34.Sylvia z ojcem Bronisławem Orawiec-Wyśni przygotowują upominki.

35.Gazda Posiadów „Harnaś” Bronisław Orawiec-Wyśni zaprasza na kolejne Posiady.

Foto: P. Biel, B. Orawiec