Wysadzenie pomnika żołnierzy Armii Czerwonej w Nowym Targu. Fakty i mity

Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Nowym Targu oraz Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej im. dr Jana Bednarskiego zapraszają na Wieczorne spotkanie w bursie gimnazjalnej z historią tradycją i kulturą w tle oraz połączony z prezentacją multimedialną wykład mgr Władysława Skalskiego pt. Wysadzenie pomnika żołnierzy Armii Czerwonej w Nowym Targu. Fakty i mity, który odbędzie się w dniu 25 lutego o godz. 18.00 w budynku Bursy Gimnazjalnej, ul. Nadwodnia 5 w Nowym Targu.

W piątek 25 lutego 2011 r. Polskie Towarzystwo Historyczne oraz Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej wznawiają cykl wykładów pod wspólnym hasłem "Wieczorne spotkania w Bursie Gimnazjalnej w historia, kulturą i tradycją w tle". Wzorem lat ubiegłych na comiesięcznych spotkaniach poruszana będzie różnorodna tematyka. Uczestnicy wykładów będą mogli zapoznać się m.in. z dziejami nowotarskiego przemysłu w XIX w., posłuchać o rodach magnackich dawnego pogranicza polsko-węgierskiego, o kulcie Matki Bożej na Podhalu i w Małopolsce, ale także o uzbrojeniu wojsk polskich w czasie "potopu szwedzkiego", czy historii szybownictwa na Podhalu i Sądecczyźnie. Szczegółowy harmonogram spotkań i ich tematykę będzie można znaleźć na stronach internetowych PTH i TBG. Cykl wykładów jest jednym z kilku przedsięwzięć jakie PTH i TBG zaplanowały na 2011 r., a mające na celu przygotowanie mieszkańców naszego miasta i regiony do jubileuszu 100-lecia wybudowania Bursy Gimnazjalnej w Nowym Targu, który 2012 roku będziemy obchodzić. Oprócz wspomnianych wykładów zainicjowano m.in. program badawczy mający udokumentować działalność Bursy, Towarzystwa oraz jego działaczy. Kwerendy będą prowadzone głównie w archiwach państwowych jak również u osób prywatnych. Program badawczy zakończy się przygotowaniem wystawy czasowej.

Trzecią edycję "Wieczornych spotkań..." zainauguruje odczyt Władysława Skalskiego nt. Wysadzenie pomnika żołnierzy Armii Czerwonej w Nowym Targu. Fakty i mity. W dniu 10 października 1947 r. w późnych godzinach nocnych, w centrum Nowego Targu, na Pl. Słowackiego rozległ się potężny wybuch. W okolicznych budynkach wyleciały szyby. To partyzanci wysadzili wzniesiony 2 lata wcześniej symbol nowej władzy – pomnik Armii Czerwonej. Miał on, na co dzień przypominać mieszkańcom Podhala czyja potęga za tą władzą stoi.

Zachowane w IPN akta Sądu Wojskowego i Urzędu Bezpieczeństwa, uzupełnione protokołami Miejskiej Rady Narodowej Nowego Targu pozwoliły autorowi na dokładne odtworzenie przebiegu tego wydarzenia, związanych z tym osób i ich dalszych losów. Przygotowany referat przybliży także w niezbędnym zakresie tło wydarzeń, fragment historii Podhala lat 1945 – 47, burzliwego okresu instalowania systemu komunistycznego, tworzenia nowych struktur państwowych. Przygotowana zostanie także prezentacja multimedialna prezentująca nieznane dokumenty i fotografie z tamtych lat.

Już dziś serdecznie zapraszamy do uczestnictwa w spotkaniach i wykładach. Projekt jest dofinansowany ze środków Urzędu Miasta Nowego Targu.