Badacze z Państw Grupy Wyszehradzkiej

Przez trzy kolejne dni (14-16.04.16), począwszy od czwartkowego popołudnia, Miasto Nowy Targ było gospodarzem Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „Od Zjazdu w Wyszehradzie do Grupy Wyszechradzkiej. Kilkaset lat współpracy środkowoeuropejskiej”. Sesja zgromadziła w stolicy Podhala badaczy z różnych dyscyplin naukowych: archeologów, historyków, historyków sztuki, etnologów i politologów z kilkunastu ośrodków naukowych z Polski, Słowacji, Węgier, Ukrainy i Rosji.

W konferencji uczestniczyli pracownicy naukowi z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Akademii Narodowej w Warszawie, Akademii Jana Długosza w Częstochowie, Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Tarnowie, Polskiej Akademii Nauk a także Uniwersytetów w Bratysławie, Bańskiej Bystrzycy, Preszovie, Trnavie oraz Uniwersytetu w Budapeszcie i Akademii Dyplomacji w Moskwie.

Nie zabrakło również przedstawicieli instytucji i organizacji pozarządowych: Muzeum  Zamkowego w Starej Lubovni, Polskiego Instytutu Badawczego i Muzeum w Budapeszcie czy Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu oraz Towarzystwa Przyjaciół Orawy.  

Obrady plenarne poprzedził wernisaż wystawy historycznej przygotowanej przez Grupę Wyszehradzką Archiwów pt. „Od Wyszehradu do Wyszehradu”. W tematykę wystawy wprowadziła dr hab. Hanna Krajewska, Dyrektor Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, natomiast Anna Gruszczyńska, współautorka ekspozycji, szczegółowo ją omówiła, uzupełniając swój wykład równie ciekawą prezentacją multimedialną. W drugiej części czwartkowego wieczoru, odbyła się premiera  najnowszej publikacji naukowej, wydanej nakładem Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Targu  pt.  „Stosunki polsko - słowacko -węgierskie na przestrzeni wieków”. Praca zbiorowa przygotowana pod redakcją naukową: Tomasza Gajownika, Przemysława Jędrzejewskiego, Roberta Kowalskiego i Gabriela Szustera,  stanowi plon ubiegłorocznego  międzynarodowego seminarium, jakie odbyło się w Bursie Gimnazjalnej im. dra Jana Bednarskiego w Nowym Targu. Zawiera 16 recenzowanych, bogato ilustrowanych artykułów naukowych, przygotowanych przez badaczy z ośrodków naukowych w Polsce, Słowacji i na Węgrzech.

W piątek w oficjalnym otwarciu konferencji wzięło udział szereg znamienitych gości z  gospodarzem miasta Burmistrzem Grzegorzem Watychą na czele. Nie zabrakło przedstawiciela starostwa nowotarskiego  w  osobie Bogusława Waksmundzkiego oraz  Dyrektora Biura Euroregionu Tatry, Antoniego Nowaka.  Swoją obecnością  otwarcie konferencji zaszczycił dr Dalibor Mikulik, Dyrektor Muzeum Zamkowego w Starej Lubowni.  O wysokiej randze odbywającej się w Nowym Targu sesji naukowej  świadczą jej honorowi patroni w osobach Jacka Krupy Marszałka Województwa Małopolskiego, Ivana Škorupy Konsula Generalnego Słowacji w Krakowie oraz dr hab.  Adrienne Körmendy Konsula Generalnego Węgier w Krakowie.  Pani Konsul, wygłosiła w Ratuszu niezwykle interetresujący wykład inauguracyjny, wprowadzający w problematykę współpracy środkowoeuropejskiej, podkreślając nasze związki historyczne, pozwalające w dzisiejszym świecie podejmować szereg inicjatyw, wzmacniających  nasz kraje. Podkreśliła, że bez znajomości historii i zachodzących procesów historycznych nie jest możliwe prowadzenie skutecznej polityki zagranicznej,  dając jednoznacznie do zrozumienia, iż stwierdzenie:” historia jest nauczycielką życia”, ma także praktyczne zastosowanie w dzisiejszych realiach politycznych. 

Podczas dwudniowych obrad wygłoszono szereg niezwykle interesujących wykładów, podsumowujących wyniki najnowszych badań, prowadzonych przez prelegentów. Większość z nich bowiem to doktoranci przygotowujący obecnie swoje dysertacje. Po każdym panelu organizatorzy przewidzieli czas na dyskusję, który to każdorazowo był w całości wykorzystywany. Cieszy fakt, iż pytania padały nie tylko od współpanelistów, ale również od uczestniczących w sesji badaczy i regionalistów, tudzież miłośników historii licznie biorących udział w sesji.  Należy również zwrócić uwagę, iż w konferencji wzięła licznie udział młodzież z nowotarskich szkół,  w tym  tradycyjnie już  uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Świętej Jadwigi  Królowej z wraz z nauczycielką historii panią Iwoną Pawłowską oraz młodzież z II Gimnazjum im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Nowym Targu.

Podsumowując trzydniową konferencję jej uczestnicy zgodnie stwierdzili, iż spełniła stawiane wobec niej oczekiwania. Pozwoliła m.in. zapoznać jej uczestnikom z aktualnym  stanem badań w poszczególnych ośrodkach jak również stała się miejscem prezentacji wyników najnowszych ustaleń młodych naukowców z różnych centrów naukowych w kraju i zagranicy, ale także pozwoliła nawiązać nowe kontakty oraz zacieśnić dotychczasową współpracę. Organizatorzy i uczestnicy sesji podjęli decyzję o kontynuowaniu w kolejnych latach w Nowym Targu, cyklu spotkań badaczy z krajów Europy Środkowej i ogłaszaniu drukiem prezentowanych na nich wykładów. 

Pomysłodawcą i organizatorem konferencji było Polskie Towarzystwo Historyczne w Nowym Targu we współpracy z Uniwersytetem Pedagogicznym  im. KEN w Krakowie, Urzędem Miasta Nowego Targu, Miejskim Ośrodkiem Kultury i Muzeum Podhalańskim im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu. Sesja naukowa oraz towarzyszące jej wydarzenia wpisują się w cykl wydarzeń organizowanych w ramach przypadającego w bieżącym roku Jubileuszem 670-lecia Lokacji Miasta Nowego Targu.