Nauka przez zabawę – oferta edukacyjna w Muzeum Podhalańskiego

Chcąc wyjść naprzeciw potencjalnej publiczności i nowemu podejściu do zwiedzającego, Muzeum Podhalańskie im. Czesława Pajerskiego w Nowym Targu jako instytucja systemu kultury wśród gromadzenia i opracowywania zbiorów, działalności naukowo-badawczej oraz organizacji wystaw czasowych, tworzy bogaty program edukacyjny. Realizuje w ten sposób jedno z podstawowych zadań wpisujących się w funkcjonujący już od wielu lat w Polsce nowy model muzeum – muzeum forum. Nowoczesne podejście do muzealnictwa próbuje obalić mit, w którym muzealnictwo kojarzy się z zakładaniem kapci, atmosferą skupienia wprowadzając na to miejsce dialog, przestrzeń przyjazną widzowi, otwartą na jego potrzeby.

Muzeum Podhalańskie tworzy i efektywnie realizuje ofertę edukacyjną dla różnych grup odbiorców, jest ona dostosowana do indywidualnych potrzeb uczestniczących w nich osób począwszy od przedszkolaków, dzieci w wieku szkolnym czy młodzieży, uwzględniając również grupy narażone na społeczne wykluczenie. Są to zatem warsztaty edukacyjne, zajęcia sensoryczne czy lekcje muzealne. Organizowane są również spotkania dla osób starszych czy całych rodzin z dziećmi. Celem warsztatów jest przekazanie widzowi w innowacyjny i ciekawy sposób wiedzy z zakresu szeroko pojętej kultury, sztuki i tradycji, jak również naszego lokalnego dziedzictwa kulturowego. Ukierunkowane są one w szczególny sposób do młodych odbiorców, którzy potrzebują wielu bodźców. Taki bowiem sposób postępowania wyzwalała kreatywne myślenie poprzez zabawę, łącząc przy tym przeszłość z teraźniejszością.

W tegorocznej ofercie edukacyjnej znalazło się wiele nowych propozycji warsztatowych zaczynając od warsztatu, który już na stałe wpisał się w ofertę edukacyjną Muzeum Podhalańskiego - „Na straganie w dzień targowy”. Warsztat opowiada historię sięgającą czasów średniowiecza, kiedy to na szlakach handlowych wiodących przez aktualne nasze miasto odbywała się wymiana handlowa pomiędzy regionami, czy krajami, która dała początek tradycji trwającej w Nowym Targu do dzisiaj. Warsztat niemalże przenosi jego uczestników w klimat dawnych jarmarków, nasycając ich dźwiękami, obrazami płynącymi z filmu, a także daje im możliwość wzięcia udziału w targu, czy to w roli kupców czy sprzedawców mających do dyspozycji towary sprzedawane dawno na targach.

Szereg zajęć sensorycznych w tym wiosenny warsztat „Świat budzi się do życia”, gdzie najmłodsi mieli okazję również na drodze zmysłów rozpoznawać zapachy, dźwięki, a także obcować z polskim dziełami sztuki w dziedzinie malarstwa, poznając przy tym polskie tradycje i zwyczaje związane z porą roku. Warsztaty świąteczne, tu bożonarodzeniowy, gdzie uczestnicy poznawali historię ozdób choinkowych uwzględniającą podhalańskie tradycje związane z przystrajaniem drzewka, a także mierzyli się z ich wykonaniem ze wspaniałym efektem.

Czas wielkanocny skupił się natomiast przy świątecznym stole, by podczas wspólnych rozmów omówić symbolikę potraw i tradycje związane z tymi świętami, plotąc przy tym wielkanocne wianki. Po drodze nie zabrakło również sztuki, na wiosnę uczestnicy warsztatów edukacyjnych muzeum mieli okazję zajrzeć do pracowni rzeźbiarskiej by zgłębić tajniki pracy artysty rzeźbiarza podziwiając przy tym ekspozycję czasową „Piękno zaklęte w drewnie i kamieniu”.

Wakacyjne działania edukacyjne Muzeum Podhalańskiego przeniosły się z kolei na łąkę, stworzoną specjalnie dla dzieci tuż przed nowotarskim ratuszem dając uczestnikom możliwość kreatywnej zabawy na świeżym powietrzu, oscylującej w tematyce wakacyjnej tudzież uwzględniającej kulturę, sztukę i tradycję, cykl zajęć otwarł zorganizowany 1 lipca przed muzeum piknik edukacyjny dla dzieci.

Jesienny program warsztatów edukacyjnych realizowany aktualnie przez muzeum zabiera jego uczestników w podhalański krajobraz sprzed wieków prezentowany na ekspozycji czasowej „Czas zatrzymany w miniaturach Jacka Michniaka. Budownictwo drewniane Podhala z przełomu XIX i XX wieku, „zachodząc” przy tym do góralskiej chaty by zaprezentować życie jej mieszkańców kiedyś, uwzględniając przy tym style stosowane wówczas w budownictwie.  

Nieprzypadkowo od początku października dzieci mogą uczestniczyć w warsztacie edukacyjnym „Lniany październik”. Dawno obróbką lnu i wyrobem tkanin na Podhalu zajmowano się właśnie od października, kiedy kończono prace polowe. Na warsztacie dzieci mają okazję by poznać XIX-wieczny warsztat tkacki, etapy obróbki lnu i szansę by stworzyć swój własny kawałek tkaniny. 

Listopad z kolei to czas wspomnień i odwiedzin miejsc pochówku naszych przodków, w tym miesiącu Muzeum Podhalańskie zaprasza na lekcje muzealne, podczas, których będzie można poznawać i wspominać znanych nowotarżan, postaci, które odegrały znaczącą rolę w mieście i na zawsze wpisały się w jego dzieje.

W tym roku dużą popularnością cieszy się również warsztat patriotyczny „Moja mała ojczyzna”, który realizowany jest w ramach projektu „Zaginiony legion Piłsudskiego. Kwatera wojenna z lat 1914-1923” w Nowym Targu. Finansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Kulturowego. W listopadzie organizowane będą również lekcje muzealne „Nowy Targ na drodze ku niepodległości”.

Różnorodna oferta edukacyjna przygotowana przez Muzeum Podhalańskie cieszy się stale rosnąca popularnością. W warsztatach licznie biorą udział dzieci i młodzież z całego regionu Podhala jak również spoza regionu czy nawet województwa, m.in. dzieci przebywające na „zielonych szkołach”, różnego rodzaju stowarzyszenia, czy grupy integrujące pokolenia, dzieci i dorośli z niepełnosprawnością intelektualną, osoby niedowidzące i niesłyszące. W wakacyjnym cyklu warsztatów udział wzięli mieszkańcy Wrocławia, Krakowa, Katowic ale także …. Londynu. Jest to widoczny znak, iż podjęte ponad dwa lata temu działania zmierzające do opracowania i wdrożenia nowych form edukacji w Muzeum Podhalańskiego zmierzają w dobrym kierunku, przyczyniając się również do promocji i budowania wizerunku miasta dbającego o swoją tożsamość kulturową.