Zespół Góralski Hamernik – koncert jubileuszowy w 45. rocznicę powstania Zespołu

Sobota, 27.01.2024, Scena NCK, godz. 18:00. „Wesele od Tatr do Bałtyku” i „Na hamernickom nute” „Hamernik”, w podhalańskiej gwarze to hutnik, pracujący w tatrzańskich hutach – hamerniach. W ten sposób nazwa połączyła w sobie góralski folklor z miejscem gdzie znajduje się siedziba zespołu – Nową Hutą. W programie muzyka, taniec, śpiew górali podhalańskich oraz taniec zbójnicki. scenariusz i reżyseria: Anna i Kazimierz Lassakowie. prowadzenie – Bartłomiej Koszarek. Zespół Góralski „HAMERNIK” jest zespołem amatorskim. Powstał 19.01.1979 r. Działa w Nowohuckim Centrum Kultury. Członkami zespołu są osoby w wieku ponad 15 lat, pochodzące przeważnie z Podhala, a zamieszkałe w Krakowie oraz Krakowianie rozmiłowani w folklorze podhalańskim. Zespół brał udział w rozlicznych imprezach kulturalnych między innymi na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem i zdobył: „Złotą Ciupagę” – 1999 i „Srebrną Ciupagę” (trzykrotnie) w latach 1985, 1989, 1993. Jest wielokrotnym laureatem: przeglądów zespołów w Krakowie, „Festiwalu Folkloru Górali Polskich” w Żywcu, Bukowinie, Poroninie oraz międzynarodowych festiwali w Turcji, Anglii, Francji, Niemczech, Jugosławii, Bułgarii, Słowacji, Czechach, Serbii, Ukrainie i na Węgrzech.

Anna Lassak swoją działalność społeczno-artystyczną rozpoczęła w 1964 r., kiedy to wstąpiła do Międzyuczelnianego Zespołu Góralskiego „Hyrni” w Krakowie. Wiele wysiłku włożyła w połączenie dwóch Studenckich Zespołów Góralskich „Hyrni” i „Regle” w jeden potężny Zespół „Skalni”, gdzie do końca 1978 r. była aktywnym członkiem zespołu i uczyła społecznie tańczyć i śpiewać nowo wstępujących. Na początku 1979 r., wspólnie z mężem założyła Zespół Góralski „Hamernik”, a w 1984 r. Dziecięcy Zespół Góralski „Mali Hamernicy”. W latach 1974 r. do 1976 r. zakłada i prowadzi Szkolny Zespół Regionalny „Skołka” w Starem Bystrem, w 1982 r. do 1984 r. reaktywuje i prowadzi Zespół „Na Dawną Nutę”, w Kocmyrzowie-Luborzycy, w latach 1984-1986 zakłada i prowadzi Zespół Regionalny „Mogilanie” w Mogilanach. Zrealizowała krótkie programy artystyczne dla zespołów: „Ziemia Cieszyńska” z Cieszyna, „Grześ” z Puław, „Pruszkowiacy” z Pruszkowa, „Ziemia Lubelska” z Lublina, „Krakowiacy Ziemi Brzeskiej” z Brzeska, „Młody Toruń” z Torunia, „Nowa Ruda” z Nowej Rudy, „Hardzi” z Łętowni, „Krakowiacy” z Krakowa, „Lechowia” Canada. W zespołach tych uczy gwary, śpiewu, tańca, przybliża folklor, dzieciom, młodzieży i dorosłym udzielając fachowej pomocy.

– od 1993 r. posiada instruktora kat. „S”

– od 1967 r. jest członkiem Związku Podhalan

– od 1982 r. związała się z ruchem kulturalnym ZMW

– od 1986 r. jest członkiem STL, 

   obecnie członkiem Zarządu Oddziału Krakowskiego

– od 1992 r. członek sekcji Polskiej CIOFF

Sukcesy artystyczne Zespołów wiążą się ze szczególnym zaangażowaniem i jej ofiarną pracą. Co roku zdobywa najwyższe wyróżnienia za taniec i śpiew oraz w kategorii „Mistrz – Uczeń”.

Posiada wiele odznaczeń, nagród, wyróżnień i dyplomów m. in.:

– Brązowa Odznaka ZSP– 1972

– Srebrna Odznaka ZSP– 1977

– Zasłużony Działacz Kultury– 1981

– Srebrna Odznaka za Zasługi dla Miasta Zakopanego– 1984

– Złota Odznaka za Zasługi dla Ziemi Krakowskiej– 1986

– Za Zasługi dla Związku Podhalan– 1987

– Srebrny Krzyż Zasługi– 1998

– Srebrna Honorowa Odznaka ZMW– 1999

– Odznaka za Zasługi dla STL– 1999

– Medal 30-lecia FFGP – Żywiec– 1999

– Medal 50-lecia ZPiT „Lublin”– 1999

– Złoty Krzyż Zasługi– 2003

– Medal 40-lecia Targów STL– 2007

– Medal zasłużony dla „Cepelii”– 2009

– Odznaka „Honoris Gratia”– 2009

– Zasłużony dla Kultury Polskiej– 2009

– Nowohucianka 2009 roku --  2010                                          

– „Wiyrchowo Orlica” -- 2013  

--„Honorowy Członek Związku Podhalan” -- 2014

-- Medalem „Moja Nowa Huta” -- 2014

-- Medalem „Gimnazjum im Jana Pawła II w Zębie  -- 2015

-- Statuetką Fundacji „MATIO”.  – 2016

 -- Srebrny „KRZYŻ MAŁOPOLSKI” -- 2017

 -- Medal Brązowy „Gloria Artist” -- 2019

 -- „Medal 100 – lat Związku Podhalan” -- 2019

 -- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski  -- 2021

 -- Odznaka „Przyjaciel Dziecka”  -- 2022

 -- Medalem 800 – lecia Cystersów w Mogile  -- 2022

Nagrody indywidualne:

– Rektora Akademii Rolniczej– 1972

– Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Techniki– 1977

– Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miasta Krakowa– 1977

– Dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Nowym Sączu– 1986

– Ogólnopolskiej Rady Ludowych Zespołów Artystycznych– 1987

– Dyplom Honorowy M. K. i S.– 1989

– Nagroda instruktorska na F.F.G.P. w Żywcu – 1996

– Nagroda M. K. i S.– 1999

– Zarządu Krajowego ZMW– 1999

– Dyrektora NCK – wielokrotnie

– Festiwalu Folkloru Górali Polskich – 2008

– Festiwalu „Zagłębie i Sąsiedzi” w Dąbrowie Górniczej – 2009

Współpracuje i udziela fachowej pomocy Zespołom Góralskim na Podhalu.

Jako konferansjer prowadzi m. in. Międzynarodowe Festiwale Folklorystyczne w Nowej Rudzie, Strzegomiu, Sierpcu, Oleśnicy oraz wiele imprez folklorystycznych w kraju.

Kazimierz Lassak urodził się 18 grudnia 1945 roku w Zębie koło Zakopanego. Tam spędził dzieciństwo i lata szkoły podstawowej i średniej. W tym czasie interesował się sportem a szczególnie skokami narciarskimi. Był zawodnikiem AZS Zakopane.

Miłość do rodzinnego folkloru wpajało mu starsze rodzeństwo w szczególności brat Staszek, który tańczył już w Szkolnym Zespole w Zębie, a później studiując w Krakowie na AGH tańczył i śpiewał w Zespole „HYRNI”. Kazimierz również poszedł w jego ślady tańcząc i śpiewając w szkolnej grupie góralskiej, a od roku 1964 w Zespole Góralskim „BUDORZE”. W 1965 roku wstąpił do zawiązującego się Zespołu im. „BARTUSIA OBROCHTY”. Po ukończeniu Technikum Budowlanego w Zakopanem w 1966 roku podjął pracę w Krakowie i tu zaczął tańczyć w Studenckim Zespole „REGLE”. Z końcem 1967 roku Zespoły „REGLE” i „HYRNI” utraciły wiele swoich członków, czynił wtedy starania o połączenie tych dwóch zespołów w jeden. Jego marzenia spełniły się. Nowopowstały zespół przyjął nazwę Międzyuczelniany Zespół Góralski „SKALNI”, przejmując historię, tradycję i majątek połączonych zespołów. Przez jakiś czas był społecznym kierownikiem organizacyjnym tego Zespołu a później działaczem Rady Zespołu, prowadząc i odpowiadając za taniec chłopców. Tak było do końca 1978 roku. Ponieważ Zespół „SKALNI” skupiał w swoich szeregach tylko młodzież studiującą, powstała nowa myśl utworzenia takiego zespołu, w którym doszłoby do spotkania wszystkich górali przebywających w Krakowie. Plany urzeczywistniły się i powstał Zespół Góralski który przyjął nazwę „HAMERNIK”. Patronat nad Zespołem przyjął Zakładowy Dom Kultury Kombinatu Metalurgicznego Huty im. Lenina. Próbą w dniu 19 stycznia zaczęła się historia „HAMERNIKA”. We wrześniu 1984 roku Kazimierz Lassak wraz z żoną Anną założył Dziecięcy Zespół Góralski „MALI HAMERNICY”.

W latach 1974-1976 zakłada i prowadzi Szkolny Zespół Góralski „SKOŁKA” w Starem Bystrem, w 1982 roku reaktywuje i do 1984 roku prowadzi Zespół „NA DAWNĄ NUTĘ” w Kocmyrzowie-Luborzycy. W latach 1984-1986 zakłada i prowadzi Zespół Regionalny „MOGILANY” w Mogilanach. Praca w zespołach to jego najbardziej satysfakcjonujące zajęcie. Równocześnie pracuje zawodowo w krakowskich Przedsiębiorstwach Budowlanych, a w międzyczasie studiuje. W 1973 roku uzyskał dyplom inżyniera, a w 1977 roku dyplom magistra Melioracji Wodnych Akademii Rolniczej w Krakowie.

Podwyższa swoje kwalifikacje choreograficzne uczestnicząc z zespołami i indywidualnie w konkursach i przeglądach regionalnych oraz na kursach i szkoleniach. Posiada od 1980 roku uprawnienia instruktora kat. „S”. Od roku 1967 jest członkiem Związku Podhalan w Krakowie, pełni różne funkcje w Zarządzie, prezesując przez pięć lat temu Oddziałowi. Od 1982 roku działa w Ogólnopolskiej Radzie Ludowych Zespołów Artystycznych ZMW. Od 1986 roku jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Od 1992 roku członek Sekcji Polskiej CIOFF. Z tego okresu działalności społecznej posiada wiele dyplomów, wyróżnień, nagród i odznaczeń, z których warto wymienić najważniejsze:

– Brązowa Odznaka ZSP – 1972

– Srebrna Odznaka ZSP – 1977

– Zasłużony Działacz Kultury -- 1981

-- Pasowany „Zbójnik Podhalański” -- 1983

– Srebrna Odznaka za Zasługi dla Miasta Zakopanego– 1984

– Zasłużony dla Związku Podhalan – 1984

– Złota Odznaka za Pracę Społeczną dla Miasta Krakowa – 1986

– Srebrny Krzyż Zasługi– 1988

– Srebrna Honorowa Odznaka ZMW– 1999

– Odznaka za Zasługi dla STL– 1999

– Medal 30-lecia FFGP – Żywiec – 1999

– Medal 50-lecia ZPiT „Lublin”– 1999

– Medal 50-lecia S.Z.G. „Skalni” –  2002

– Złoty Krzyż Zasługi – 2003

– Medal 40-lecia Targów STL – 2007

– Medal zasłużony dla „Cepelii”– 2009

– Odznaka „Honoris Gratia” – 2009

– Zasłużony dla Kultury Polskiej–  2009

-- Nowohucianin  2009 roku --  2010

-- „Honorowy Członek Związku Podhalan”  --  2014

-- Pasowany „Zbójnik Babiogórski” --  2014

-- Medalem „Moja Nowa Huta” --  2014

-- Medalem „Gimnazjum im Jana Pawła II w Zębie” - -  2015

-- Statuetką Fundacji „MATIO”  --   2016

-- Srebrny  „KRZYŻ  MAŁOPOLSKI”  --  2017

-- Medal Brązowy „Gloria Artist”  --  2019

-- „Medal 100 – lat Związku Podhalan”--  2019

-- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski  -- 2021

-- Odznaka „Przyjaciel Dziecka”  -- 2022

-- Medalem 800 – lecia Cystersów w Mogile -- 2022

Nagrody indywidualne:

– Rektora Akademii Rolniczej– 1972

– Ministerstwa Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki – 1977

– Dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miasta Krakowa  – 1977

– Dyplom Honorowy M.K. i S.– 1989

– Ministra Kultury i Sztuki – 1994

– Ministra Kultury i Sztuki – 1999

– Wojewody Krakowskiego – 1999

– Zarządu Krajowego ZMW – 1999

-- Festiwalu Folkloru Górali Polskich --  2008

Współpracuje z Zespołami na Podhalu. jako konferansjer prowadzi m. in. Międzynarodowe Festiwale Folklorystyczne w Nowej Rudzie, Strzegomiu, Sierpcu, Oleśnicy oraz wiele imprez folklorystycznych w kraju.

Zespół Góralski „HAMERNIK” jest zespołem amatorskim. Powstał 19.01.1979 r. Działa w Nowohuckim Centrum Kultury. Członkami zespołu są osoby w wieku ponad 15 lat, pochodzące przeważnie z Podhala, a zamieszkałe w Krakowie oraz Krakowianie rozmiłowani w folklorze podhalańskim.

„HAMERNIK” liczy obecnie ponad trzydziestu członków. Zespół prezentuje autentyczny folklor Skalnego Podhala i przedstawia następujące programy: „Radośniki” (chrzciny), „Prucki” (darcie pierza), „Na hamernicką nutę”, „Gwiazda”, Kolędnicy”, „Szopka hamernicka”, „Wesele góralskie”, „Na hali”, „Przy watrze”, „Zielone Świątki”, „Na scyłśćiy, na zdrowiy”, „W te Godne Święta”, „Młócka” oraz programy śpiewno-taneczne zależnie od okazji.

Zespół brał udział w rozlicznych imprezach kulturalnych między innymi na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem i zdobył: „Złotą Ciupagę” – 1999 i „Srebrną Ciupagę” (trzykrotnie) w latach 1985, 1989, 1993. Jest wielokrotnym laureatem: przeglądów zespołów w Krakowie, „Festiwalu Folkloru Górali Polskich” w Żywcu, Bukowinie, Poroninie oraz międzynarodowych festiwali w Turcji, Anglii, Francji, Niemczech, Jugosławii, Bułgarii, Słowacji, Czechach, Serbii, Ukrainie i na Węgrzech .

Za wybitną działalność artystyczno - społeczną Zespół „HAMERNIK” został wyróżniony:

- Złotą Odznaką za pracę społeczną dla miasta Krakowa

- Złotą Odznaką za zasługi dla Zakopanego

- Złotą Odznaką za zasługi dla Kombinatu Metalurgicznego

- Medalem Przyjaźni Polsko-Francuskiej

- Medalem Hititów (Turcja)

- Medalem Pomocnej Dłoni

- Medalem Krakowskiego Domu Kultury

- Medalem Festiwali Bristol i Shrewsbery (Anglia)

- Medalem 700-lecia Miasta Żywca

- Medalem XXX-lecia FFGP w Żywcu

- Medalem Miasta Larisa - Grecja

- Medalem im. Oskara Kolberga

- Medalem 50-lecia ZPiT „Lublin”

- Medalem Festiwalu –Vychodna – Słowacja

- Medalem 650-lecia Miasta Nowego Targu

- Medalem 85-lecia Związku Podhalan

- Medalem 40-lecia STL

- Medalem „Moja Nowa Huta”

- Medalem „Gimnazjum im Jana Pawła II w Zębie”

- Odznaką Honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

- Odznaką „Honoris Gratia”

- Statuetką Fundacji „MATIO”

- Statuetką 50 lat „SABAŁOWE BAJANIA”

- Medalem 100-lecia Związku Podhalan

- Medalem „50-lecia Karnawału Góralskiego”

- Medalem  „800 lat Cystersów w Mogile”

- wieloma dyplomami uznania i nagrodami

Odbył czterdzieści trzy artystyczne wojaże zagraniczne, koncertował w ponad stu miejscowościach Polski - w niektórych wielokrotnie. Dał ponad 1400 koncertów. 

W ciągu swojej działalności artystycznej Zespół „Hamernik” zdobył szerokie uznanie jurorów, zyskał szeroki krąg odbiorców, miłośników i sympatyków podhalańskiej gwary, muzyki, śpiewu, tańca, zwyczajów i obrzędów. Zespół był nagrywany w Polskim Radio i Telewizji oraz w rozgłośniach zagranicznych, w krajach, w których przebywał. „HAMERNIK” posiada też własne nagrania video i magnetofonowe. Wydał cztery taśmy: „Wesele góralskie”, „Na holi”, „Godne święta na Podhalu”, „Na hamernicką nutę” i jedną płytę CD.

Całościowo zespół prowadzą Anna i Kazimierz Lassakowie – założyciele Zespołu – Zasłużeni Działacze Kultury i dla Kultury Polskiej.

Anna i Kazimierz Lassakowie w Zespole Góralskim „Hamernik”, który założyli w 1979, opracowali swoje programy artystyczne, które zespół wielokrotnie przedstawiał na estradach polskich i zagranicznych są to:

– Radośniki (chrzciny)

– Prucki (darcie pierza)

– Na hamernicką nutę

– Gwiazda

– Szopka hamernicka

– Kolędnicy

– Wesele góralskie

– Na hali

– Godne Święta

– Przy watrze

– Młócka

– Zielone Świątki

– We wilijom 

oraz programy śpiewno-taneczne zależnie od okazji i czasu prezentacji.

Zespół „Hamernik” pod ich kierownictwem dał ponad 1400 koncertów, podczas 43 wojaży zagranicznych uczestnicząc w międzynarodowych Festiwalach w Turcji, Anglii, Francji, Niemczech, Jugosławii, Bułgarii, Słowacji, Czechach, Ukrainie i na Węgrzech, jak również w kraju m.in. Jarosławiu, Nowej Rudzie, Makowie Podhalańskim, Oleśnicy, Oświęcimiu, Poroninie, Sieradzu, Sierpcu, Strzegomiu, Szczyrku, Toruniu, Wiśle, Zakopanem, Żywcu, Ciechanowie, Płońsku, Serocku, Glinojecku, Bukowinie Tatrzańskiej.

Na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem zdobył trzy „Srebrne Ciupagi” 1985, 1989,1993 oraz „Złotą Ciupagę” w 1999.

Na Festiwalu Folkloru Górali Polskich w Żywcu w kategoriach: zespoły, grupy śpiewacze, kapele oraz „Mistrz- Uczeń” zdobył 39 „Serc Żywieckich” w tym  25 złote,  10 srebrnych,  5 brązowych i wiele nagród indywidualnych członków. 

Na Karnawale Góralskim w Bukowinie Tatrzańskiej za taniec zbójnicki zdobył 26 „ Ciupag” w tym : 2 „Zbójnickie”, 10 „Bacowskich”, 13 „Juhaskich” i 1 „Jubileuszową” oraz  rokrocznie po kilka par jest wyróżnianych w konkursie „Tańca Solowego” oraz jako „Najlepsze Tancerki” Karnawału. Podczas „Sabałowych Bajań” wielokrotnie wysokie miejsca za śpiew solowy i grupowy i mowę starosty.

Na przeglądach Zespołów Tańca Ludowego woj. Krakowskiego jedenaście razy 1 miejsce, zdobyte 3 „Skrzynie Krakowskie”, 1 „Dzban”, 1 „Puchar”, 2 „Pawie Pióro” i 6 „Wianków Krakowskich”.

Międzykulturowy Festiwal Folklorystyczny „Zagłębie i Sąsiedzi” Dąbrowa Górnicza: 1 x Grand Prix, 3 x I m Zespół, 2 x II m Zespół, 8 x I m Kapela, 2 x I m i 2 x II m śpiew dziewcząt.

Zespół uczestniczył ponad 400 razy w spektaklu „Betlejem Polskie”. Tańczyliśmy w ponad 100 miejscowościach Polski, w niektórych wielokrotnie. 

Zespół ma 6 „Pasowanych Zbójników” ,1 „Orlicę” i 3 „Pasowanych Zbójników Babiogórskich.

17 par małżeńskich

Zespołowi przygrywało ponad 150 muzykantów. Zespół wydał 4 kasety, 1 płytę CD.

Za wybitną działalność artystyczną dotychczasową- Zespół został wyróżniony:

– Złotą Odznaką Za Pracę Społeczną Dla Miasta Krakowa

– Złotą Odznaką Miasta Zakopanego i Gminy Tatrzańskiej

– Złotą Odznaką Kombinatu Metalurgicznego

- Odznaką „Honoris Gratia”

– Medalem Pomocnej Dłoni

– Medalem Krakowskiego Domu Kultury

– Medalem Przyjaźni Polsko- Francuskiej

– Medalami Festiwali Folklorystycznych w Bristolu, Schrewsbery w Anglii, Kijowie na Ukrainie, Hititów w Turcji, Vychodna - Słowacja

– Medalem 700-lecia Miasta Żywca

– Medalem XXX-lecia FFGP w Żywcu

– Medalem 50-lecia ZPiT „Lublin”

– Medalem miasta Larisa- Grecja

– Medalem im. Oskara Kolberga

-- Medalem „Moja Nowa Huta”

– Medalem 40-lecia Targów STL

– Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”

-- Medalem 650-lecia Miasta Nowego Targu

-- Medalem 85-lecia Związku Podhalan

-- Medalem Gimnazjum im Jana Pawła II w Zębie

-- Medalem 50 – lat  „Sabałowe Bajania

-- Statuetką 20 – lecia Fundacji „MATIO”.

-- Medalem „100 – lecia Związku Podhalan”

-- Medalem 800 lat Cystersów w Mogile

Dyplomami uznania:

– Ministra Kultury i Sztuki – dwukrotnie

– Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miasta Krakowa

– Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Dzielnicy Kraków- Nowa Huta

– Dyrekcji KM HiL

– Dyrekcji domu Kultury KM HiL

– Dyrekcji Nowohuckiego Centrum Kultury

– Dyrekcji Teatru Ludowego

– Związku Podhalan Oddział Kraków i Zarządu Głównego

– Akcji „Trza Mieć Serce”

– Naczelnika Miasta Zakopanego i Gminy Tatrzańskiej

– Ogólnopolskiej Rady Ludowych Zespołów Artystycznych

– Towarzystwa Tatrzańskiego

– STL– Zarządu Głównego i Oddziału Krakowskiego

– im. Oskara Kolberga