Kościelisko
Kultura
Obrazy Zofii Forteckiej i Magdaleny Forteckiej
Autor: Jerzy Z. Kosiuczenko
W Gminnym Ośrodku Kultury Regionalnej Kościelisko 19 lutego 2016 roku miał miejsce wernisaż niezwykle interesującej wystawy obrazów malowanych na szkle Zofii Forteckiej i jej córki Magdaleny Forteckiej. Fotografie obrazów umieszczone w obecnym serwisie WATRY były wykonane w czasie trwania wystawy.
Zofia Fortecka pochodzi ze starych góralskich rodzin Stopków i Krzeptowskich. Pierwsze próby malarskie podjęła na początku lat 80. a po ukończeniu pracy zawodowej zaczęła malować na dobre. W swojej twórczości artystka czerpie inspiracje ze sztuki podhalańskiej, a także bizantyjskiej, romańskiej i gotyckiej.
Znakiem rozpoznawczym autorki są miniatury na szkle, układane z drobnych elementów w tryptyki lub krzyże. Artystka tworzy z nich opowieści o życiu świętych, ilustruje historie biblijne, legendy, przedstawia sceny rodzajowe.
Zofia Fortecka stworzyła także sceny drogi krzyżowej dla wielu kościołów. Artystka prezentowała swoje dokonania na dziesiątkach wystaw w Polsce, w kilkunastu krajach Europy, a także w Stanach Zjednoczonych i Meksyku. Jej obrazki znaleźć można w muzeach i zbiorach prywatnych. Zabytkowa góralska chata na Krzeptówkach, gdzie mieści się stała wystawa prac Zofii Forteckiej i jej córki, znalazła się na „Szlaku dziedzictwa kulturowego Podtatrza”.
Zofia Fortecka co roku prezentuje swoje prace na wystawie zbiorowej artystów w kaplicy w Jaszczurówce oraz przy okazji „Dni Otwartych Pracowni”, organizowanych podczas Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem.
Maria Michalczyk z Muzeum Śląskiego w Albumie Malarstwo na szkle tak scharakteryzowała twórczość zakopiańskiej artystki: „ Sztuka Zofii Forteckiej jest wymagająca. Jej miniatury przyciągają migotliwym blaskiem, uwodzą bogactwem wysmakowanych barw, lecz gdy im się dokładniej przyjrzymy, a musimy to czynić z bardzo niewielkiej odległości, okaże się, że wymagają od nas pełnej mobilizacji, wręcz kontemplacyjnego nastawienia. Autorki nie interesuje bowiem impresja „na temat”, ale malarski przekaz, malarska interpretacja słowa. Należy się zatem skoncentrować i cierpliwie podążać za tokiem narracji proponowanym przez artystkę, „odczytując” poszczególne epizody przedstawione na maleńkich szklanych obrazeczkach, scalonych na tryptyku bądź na krzyżu w jedną opowieść. Podjęcie tego trudu, w połączeniu z odpowiednim zasobem wiedzy sprawi, iż odkryjemy na nowo odwieczne biblijne wątki, średniowieczne legendy i mity, zaznajomimy się też z niezwykłymi żywotami świętych”.
Każdego roku latem artystka wystawia swoje dzieła, wraz z innymi podhalańskimi twórcami, w Galerii Religijnej Sztuki Ludowej Malarstwa na Szkle w kaplicy Serca Jezusowego w Jaszczurówce.
Prace Zofii Forteckiej znajdują się w zbiorach Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, w kolekcjach prywatnych w kraju i za granicą. W 1987 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki przyznało malarce status artystki profesjonalnej.
Magdalena Fortecka, córka Zofii i Janusza Forteckich, brała udział w kursie malowania na szkle dla dzieci, prowadzonym w Zakopanem przez znanego ludowego malarza Jana Jachymiaka, zwanego Picassem z Tylmanowej. Maluje przede wszystkim anioły. Są to anioły swojskie, przyjazne i bliskie sztuce ludowej. Mimo pewnej zamierzonej "niezgrabności" postaci posiadają lekkość muślinu. Mają w sobie coś z ludowości Chagalla.
Artystka poznawała technikę malowania na indywidualnych kursach u Jana Kosińskiego. Jest anglistką i tłumaczką. Pod koniec lat osiemdziesiątych wróciła do malowania, a jej ulubionym tematem stały się anioły i od pewnego czasu także ryby.
Artystka najczęściej prezentuje swoje prace razem z matką. Jednak wystawia również indywidualnie.
Informacje o Zofii i Magdalenie Forteckich pochodzą z dostępnych materiałów prasowych.
- Baciarujciez chłopcy - Trebunie TutkiTradycyjna muzyka góralska w wykonaniu zespołu Trebunie-Tutki. Na płycie CD AUDIO występują: Władysław Trebunia-Tutka, Krzysztof Trebunia-Tutka, Andrzej Polak, Anna...40 zł
- Zbójnickie czakoZbójnickie czako wykonane z sukna w kolorze brązowym z sztywną wkładką skórzaną. Czako posiada orle pióro z zdobioną metalową okuwką z mosiądzu. Z guzem zdobionym rozetą...950 zł
- Torebka filcowa XVOkrągła torebka filcowa z haftowanym ludowym motywem. Zamykana na zamek błyskawiczny. Środek z czerwonej podszewki. Obwód ok. 57 cm Wysokość ok.20 cm Wysokość z...60 zł