"Dusza na dłoni"

Dom Ludowy w Bukowinie Tatrzańskiej od 13 września 2014 roku zaprasza na kolejną wystawę z cyklu "Dusza na dłoni". Prezentowane będzie malarstwo na szkle Jana Jachymiaka.

Jan Jachymiak - „Picasso z Tylmanowej” ujawinia nową artystyczną twarz.

W najbliższy piątek, tj. 12 września 2014 roku o godzinie 18.00 w Domu Ludowym im. J. Ćwiżewicza na Bukowinie Tatrzańskiej odbędzie się wernisaż wystawy znanego malarza - Jana Jachymiaka. Pod wpływem projektu „Redyk Karpacki 2013” namalował cykl obrazów „Brońcie pasterstwa”. Artysta, rodem z Tylmanowej, który z wiekim powodzeniem maluje techniką na szkle, przedstawi cykl sześćdziesięciu obrazów o pasterstwie zatytułowany „Dusza na dłoni”.
Wystawa czynna będzie tylko od 12 do 18 września b.r.

Jan Jachymiak urodził się 17 października.1930 r. w miejscowości Tylmanowa nad Dunajcem. Ukończył zakopiańską Szkołę Przemysłu Drzewnego oraz Uniwersytet w Chicago.

Od 1969 do 2000 roku mieszkał na stałe w USA. W ostatnim czasie coraz częściej przebywał w Polsce, by powrócić do Tylmanowej na stałe.
Pierwszy raz Jan Jachymiak pokazał swoje obrazy 60 lat temu w 1951 roku na wystawie w Nowym Sączu. Przed wyjazdem do USA, jego prace były wystawiane kilkadziesiąt razy w muzeach i galeriach Polski i Europy. Najwięcej obrazów artysty posiada Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem.
Dorobek artystyczny Jana Jachymiaka jest stosunkowo niewielki, ponieważ maluje okazjonalnie. Szkło oraz wodne farby, to materiały nietrwałe, dlatego obecnie artysta maluje na szkle sztucznym.

W ostatnich latach, tj. od marca do czerwca 2011r. Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem zorganizowało pierwszą od 40 lat indywidualną wystawę Jana Jachymiaka w Polsce.
 
Jachymiak malowanie rozpoczął wcześnie bo jeszcze w czasie okupacji. Wrodzoną iskierkę zainteresowań artystycznych rozdmuchały w nim obrazy ludowe, które zdobiły ściany izb, w których dorastał mały Jasiek w Tylmanowej nad Dunajcem. Obrazy zrabowali Niemcy. Być może właśnie tęsknota nad straconymi obrazkam, z którymi zżył się, sprawiała, że zaczął malować oraz rzeźbić trójwymiarowe świątki. W zespole uczniów prof. Miklaszewskiego w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego zapoznał się z nowym zupełnie odmiennym typem obrazka na szkle: dekoracyjnie rozplanowanego i ornamentowanego ptaka.

Etap w pełni oryginalnej sztuki Jana Jachymiaka zapoczątkowały obrazy tematyczne związane z dawnymi wydarzeniami, które miały miejsce na Podhalu. Jachymiak zabłysnął własną koncepcją i legendarne sceny przedstawił w pełnej uroku niezwykłej atmosferze, które wytworzyć może tylko sztuka. Kolorystyka tych obrazów odbiega od konwencyjnych zestawień barwnych zarówno w obrazach dawnych jak i współczesnych.

Już we wczesnym okresie twórczości Jachymiaka wyróżnić można cechy charakterystyczne, które będą rozwijały się i potęgowały w późniejszym jego malarstwie: swoboda i różnorodność układu kompozycyjnego od schematów symetrycznych do równomiernego wypełniania płaszczyzny.
Dalsze prace Jachymiaka to trzy różniące się od siebie tematycznie zespoły:
- zbójnicki
- przedstawiający zajęcia
-  inne obrazy
Zespół zbójnicki był najczęściej malowany być może dlatego, że sam pochodzi ze zbójnickich rodów Paluchów i Łazarczyków (obrazy "Zaloty" , "Zbójnicy").
Zespół przedstawiający pracę górali to obrazy "Młocka", "Obieranie owoców", "Ścinka drzewa", "Wieszanie bielizny".

Zespół ostatni jest niewątpliwie najbardziej dojrzały artystycznie i świadczący, że Jan Jachymiak równie swobodnie porusza się w świecie sztuki współczesnej, jak i dawnej ludowej, tu i tam zachowując swój odrębny styl ("Matka z dzieciątkiem", "Pani z pieskiem"). Dlatego też Jachymiak należał równocześnie do dwóch stowarzyszeń: Twórców Ludowych i Związku Plastyków.
W roku 1954 Jan Jachymiak namalował na szkle stacje Drogi Krzyżowej w Kaplicy Witkiewicza w Jaszczurówce. Jest jednym z twórców kościoła w Murzasichlu. Zdobił kilka restauracji zakopiańskich, w tym słynnego "Jędrusia" i Restaurant Polonais w Paryżu.
W tym czasie w Związku Podhalan prowadził szkolenia dla wszystkich, którzy chcieli poznać tajniki malowania na szkle.

O jego malarstwie nakręcono w 1958 roku krótkometrażowy film dokumentalny.

Fotografie jego obrazów zdobiły wiele stron czasopism, kalendarzy i książek np. tomik wierszy Hanki Nowobielskiej pt.: "Kukułecka". Pisano o nim wiersze np. poeta krakowski Jan Maria Gisges napisał wiersz pt.: "Czarna Madonna Jachymiaka". W roku 1968 poeta Stanisław Nędza-Kubiniec napisał 10 zwrotkowy wiersz o życiu i twórczości Jana Jachymiaka pt.: "Obrazki na szkle".
W 1971r. firma H. George Caspari, Inc. z Nowego Jorku wydała w nakładzie 250 tys. sztuk pocztówki z obrazami na szkle Jana Jachymiaka. Pocztówki można było kupić w sklepach artystycznych i galeriach na całym świecie.
W 2005 i w 2011 roku Muzeum Tatrzańskie zorganizowało indywidualne wystawy tego artysty.

W Stanach Zjednoczonych miał wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych. Najczęściej wystawiał swoje prace w Chicago gdzie mieszkał wiele lat..Obrazy na szkle Jachymiaka znajdują się w zbiorach: Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, Muzeum w Linzu (Austria), Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Paryżu (Francja) oraz w wielu kolekcjach prywatnych.

Jan Jachymiak wyszedł na spotkanie z Redykiem Karpackim w sierpniu 2013 roku na górę Błyszcz koło Tylmanowej. To spotkanie zaowocowało zbiorem kilkudziesięciu prac malarskich na temat pasterstwa. Będą one prezentowane własnie na najbliższej wystawie na Bukowinie Tatrzańskiej.

Opracował Adam Kitkowski